چکیده:
هدف: هدف این فراتحلیل، تعیین میزان اثربخشی برنامه های آموزش والدین بر اختلالات برونی سازی شده در کودکان بود.
روش: این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل و با یکپارچه کردن نتایج تحقیقات مختلف، اندازه اثر برنامههای آموزش والدین را مشخص مینماید. در مجموع 21 پژوهش قابل قبول از لحاظ روش شناختی انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. منابع جستجوی دادهها، پایگاه اطلاعات علمی (SID)، پایگاه مجلات تخصصی نور (Noormags)، بانک اطلاعات نشریات ایران (Magiran) و پرتال جامع علوم انسانی (ensani. ir) بود. تجزیه و تحلیل دادهها و محاسبه اندازه اثر با استفاده از نرم افزار CMA2 و شاخص gهجز انجام شد.
یافتهها: یافتههای حاصل از این فراتحلیل نشان داد که میزان تاثیر برنامههای آموزش والدین بر اختلالات برونی سازی (17/ 1) است (001/ 0> P) که مطابق جدول کوهن اندازه اثر بزرگ ارزیابی می شود.
نتیجهگیری: به نظر میرسد که برنامه های آموزش والدین میتواند به عنوان روشی مناسب برای کاهش پیامدهای ناشی از اختلالات برونی سازی در مراکز درمانی و آموزشی استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
یافتهها: یافتههای حاصل از این فراتحلیل نشان داد که میزان تأثیر برنامههای آموزش والدین بر اختلالات برونی سازی (17/1) است(001/0>P) که مطابق جدول کوهن اندازۀ اثر بزرگ ارزیابی میشود.
در ایران نیز پژوهشهای متعددی نشاندهنده اثربخشی برنامههای آموزش والدین بر اختلالات رفتاری برونیسازی بوده است (خدابخش و جعفری، 1393؛ قدرتی میرکوهی، شریفی درآمدی و عبداللهی بقرآبادی، 1394؛ جلالی، پوراحمدی، باباپور و شعیری، 1388؛ سهرابی، خانجانی و زینالی، 1394؛ عیسی نژاد و خندان، 1396).
فراتحلیل حاضر بر آن است که با بررسی نتایج حاصل از اجزای پژوهشهای مختلف، درکنار هم، به یک نتیجه کلی در زمینۀ میزان اثربخشی برنامههای آموزش والدین بر اختلالات برونیسازی شده برسد.
با توجه به تحقیقات انجام شده در ایران میزان تأثیر برنامههای آموزش والدین بر اختلالات برونیسازی مورد بررسی قرار گرفت.
جدول 1 لیست و مشخصات تحقیقاتی که در فراتحلیل مورد بررسی قرار گرفتهاند آورده شده و در جدول 2 میانگین اندازۀ اثر مطالعات برنامۀ آموزش والدین بر اختلالات برونیسازی را نشان میدهد.
بنابراین میتوان گفت که بر اساس نتایج این فراتحلیل برنامههای آموزش والدین اثر بالایی بر اختلالات برونیسازی داشته است.
یافتههای این فراتحلیل تاییدی بر برخی پژوهشهای قبلی از جمله (فرزادفرد و هومن، 1386؛ امیری، موللی، نسائیان، حجازی و اسدی گندمانی، 1396؛ قدرتی میرکوهی، شریفی درآمدی و عبداللهی بقرآبادی، 1394؛ خدابخش و جعفری، 1393؛ خباز، علیزاده، دلاور، قوام ابراهیمی، رستمی و بهجتی، 1394؛ برجعلی، حاجی سید جوادی و برجعلی، 1392؛ حاجبی، حکیم شوشتری و خواجهالدین، 1383؛ ارفع و عابدی، 1392) بود.
اثربخشی آموزش والدین شناختی رفتاری بر نشانههای اختلال نافرمانی مقابلهای کودکان.
تأثیر آموزش والدین کودکان 4 تا10 ساله مبتلا به اختلال نقصتوجه- بیشفعالی بر اختلالات رفتاری فرزندان.