چکیده:
سازمان همکاری اسلامی با پیشینهی قریب به پنج دهه فعالیت بینالمللی و فراگیری دامنهی شمول اعضا از همهی مناطق جهان و بیشترین تعداد اعضا بعد از سازمانملل، علیالقاعده باید در ارتقای وضعیت انسانی مسلمانان از جمله زنان مسلمان در سراسر جهان اثرگذار و دارای دستاوردهای برجسته باشد. این مقاله درصدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که حقوق زنان در اسناد سازمان همکاری اسلامی چگونه مورد شناسایی قرار گرفته و چه هنجارها و قواعدی در این زمینه تدوین شده است. نوشتار حاضر با تمرکز بر روند فعالیت سازمان همکاری اسلامی در عرصهی حقوق زن، مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و بررسی دهها سند مصوب سازمان و آثار پژوهشی ذیربط در سطح جهانی، آشکار ساخته که سازمان مزبور اگرچه در ابعاد هنجارسازی و نهادسازی دستاوردهایی داشته، اما در زمینهی اجرای هنجارها و تضمین رعایت حقوق زن با ناکامی مواجه بوده است. چرایی و چگونگی تقویت دستاوردها و رفع چالشهای موجود فراروی حقوق زنان در سازمان همکاری اسلامی، طبیعتاً باید در پژوهشهای آتی مورد مطالعه قرار گیرند.
The Organization of Islamic Cooperation (OIC), with a history of nearly five decades of international activity and expanding the scope of membership to all parts of the world and the largest number of members after the United Nations, in principle should be effective and have notable achievements in promoting the human conditions of Muslims including Muslim women around the world. But is it really That is? This article aims at answering this question that how women rights are recognized in ICO and which norms and rules are codified in this regard. The present contribution, through focusing on the procedure of the activities of the Organization of Islamic Cooperation in the field of women's rights and based on a descriptive-analytic method and by means of examining dozens of documents approved by the Organization and related research works worldwide, has revealed that however the Organization has had some achievements in norm and institution setting, it has failed in implementation of the norms and ensuring women's rights. Why and how to strengthen the achievements and eliminating the existing challenges meeting women's rights within the OIC, naturally should be studied in future researches.
خلاصه ماشینی:
این ارجاع تحت عنوان «حقوق زنان ، کودکان ، جوانان و خانواده در جهان ١ برای مطالعه بیشتر در خصوص نظرات ناقدین رجوع شود به : Chase, Anthony Tirado, 2015, The Organisation of Islamic Cooperation: A Case study of International organization’s Impact on Human Rights, The Danish Institute for Human Rights و برای ملاحظه نظرات برخی از مدافعین رجوع شود به : محمدعلی تسخیری، بررسی اعلامیه های جهانی و اسلامی حقوق بشر، سازمان فرهنگ و ارتباطات ، ١٣٧٦.
در ماده ٦ برنامه ده ساله نیز تحت عنوان حقوق زنان ، جوانان ، کودکان و خانواده در جهان اسلام بر نکاتی تأکید شده است از جمله تقویت قوانین با هدف حصول ارتقاء زنان در جوامع اسلامی در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مطابق با ارزش های اسلامی عدالت و برابری و همچنین با هدف حمایت از زنان در برابر تمامی اشکال خشونت و تبعیض و پایبندی به اصول پیمان نامه رفع تمامی اشکال تبعیض علیه زنان طبق ارزش های اسلامی عدالت و برابری، توجه ویژه به آموزش و سواد زنان ، تسریع در شکل گیری میثاق حقوق زنان در اسلام پیرو قطعنامه شماره (p-٦٠٢٧) و اعلامیه حقوق بشر در اسلام مصوب ١٩٩٠ در قاهره ، ترغیب دولت های عضو نسبت به این که فرایند الحاق به پیمان نامه بین المللی منع تبعیض علیه زنان و پروتکل اختیاری آن در خصوص دختربچه ها را انجام دهند، تقاضا از همه ارکان سازمان همکاری اسلامی تا اسلام را به عنوان دینی معرفی کنند که حمایت کامل از حقوق زنان را تضمین میکند و مشارکت آنان را در همه عرصه های زندگی تشویق مینماید.