چکیده:
توزیع نامناسب درآمد و فقر از معضلات جوامع بشری است و پژوهشهای زیادی جهت یافتن راهحل مقابله با آن صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهشها توجه کمتر به تاثیر مالیاتهای اسلامی بر توزیع درآمد شده است. در این پژوهش با برآورد ضریب معادله منحنی لورنز و ضریب جینی مربوطه با استفاده از دادههای مربوط به دوره 1379 تا 1396 و روش رگرسیون، اثر خمس و زکات بر توزیع درآمد اندازهگیری شده است. طبق نتایج تزریق درآمدهای زکات به دهک اول درآمدی ضریب جینی را فقط 3/1 درصد کاهش میدهد؛درحالیکه خمس و زکات باهم میتوانند چهار دهک درآمدی پایین جامعه را به دهک پنجم رسانده و ضریب جینی را 3/15 درصد کاهش دهند و از این طریق توزیع درآمد را بهبود بخشند. طبق یافتهها حتی در سالهای اخیر میزان خمس و زکات به حدی است که میتواند پنج دهک اول را به دهک ششم برساند.
Inappropriate distribution of income and poverty is one of the problems of human societies and many studies have been conducted to find a solution to this, but less attention has been paid to the impact of Islamic taxes on income distribution. Therefore, in this study, the effect of Khums and Zakat on the improvement of income distribution has been investigated by Estimation of Lorenz curve equation coefficients and Gini coefficient of society using macroeconomic data for the period from 2000 to 2016. The results indicate a small effect of Zakat's revenues on income distribution (injections of Zakat's revenues to the first-decile income reduces the Gini coefficient by 1%) while Khums and Zakat reduce the Gini coefficient by 15% and lower the four lower income groups into the fifth decade And poverty is eradicated. According to the data, even in recent years the amount of khums and zakat is so high that it can reach the first five decades to the sixth decade.
خلاصه ماشینی:
برآورد میزان تأثیر خمس و زکات بر منحنی لورنز و ضریب جینی تاریخ دریافت: 24/06/1397 تاریخ پذیرش: 07/02/1398 مرتضی حسنشاهی چکیده توزیع نامناسب درآمد و فقر از معضلات جوامع بشری است و پژوهشهای زیادی جهت یافتن راهحل مقابله با آن صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهشها توجه کمتر به تأثیر مالیاتهای اسلامی بر توزیع درآمد شده است.
در این پژوهش با برآورد ضریب معادله منحنی لورنز و ضریب جینی مربوطه با استفاده از دادههای مربوط به دوره 1379 تا 1396 و روش رگرسیون، اثر خمس و زکات بر توزیع درآمد اندازهگیری شده است.
طبق نتایج تزریق درآمدهای زکات به دهک اول درآمدی ضریب جینی را فقط 3/1 درصد کاهش میدهد؛ درحالیکه خمس و زکات باهم میتوانند چهار دهک درآمدی پایین جامعه را به دهک پنجم رسانده و ضریب جینی را 3/15 درصد کاهش دهند و از این طریق توزیع درآمد را بهبود بخشند.
با بررسی پژوهشهای مذکور مشخص میشود که بیشتر آنها سعی در محاسبه درآمد خمس و زکات داشتهاند؛ ولی این پژوهش بعد از محاسبه درآمد خمس و زکات، با یک روش جدید رگرسیونی (برآورد ضرایب معادله منحنی لورنز) به برآورد میزان تأثیر آنها بر کاهش ضریب جینی پرداخته است.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (3) منحنیلورنز قبل و بعد از تزریق درآمد خمس و زکات طبق شکل (3) تزریق درآمد خمس و زکات به چهار دهک پایین درآمدی، باعث حرکت منحنی لورنز به سمت قطر مربع و کاهش ضریب جینی شده است.