چکیده:
اهداف در خانوادهای که سالمند مبتلا به آلزایمر دارد، مراقبان اصلی با چالشهای زیادی مواجه هستند؛ به گونهای که مراقبت از این بیماران به «۳۶ ساعت زندگی در روز» تعبیر شده است که جنبههای مختلف زندگی از جمله سلامتی، اشتغال و درآمد مراقبان را تحت تاثیر قرار میدهد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش تابآوری بر کاهش استرس و مشکلات ارتباطی در مراقبتکنندگان اصلی سالمندان مبتلا به آلزایمر بود.
مواد و روشها پژوهش حاضر به صورت تجربی از نوع پیشآزمون پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری دو ماه بوده است. انتخاب نمونه از بین مراقبان اصلی خانوادههایی بود که در بازه زمانی مهر و آبان ۱۳۹۶ از خدمات مرکز توانبخشی در منزل سالمندان همراز زندگی تهران، تحت نظارت سازمان بهزیستی بهره برده بودند. از بین مراقبان ۴۷ سالمند (میانگین ۷۳/۲۰ و انحراف استاندارد ۹/۰۹) مبتلا به آلزایمر درخواستکننده خدمات در منزل، تعداد ۲۴ مراقب (۴۲/۱±۷/۵۱) به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار گردآوری دادهها مقیاس استرس ادراکشده و پرسشنامه مهارتهای ارتباطی بود.
یافتهها تحلیل واریانس آزمون اندازهگیری مکرر نشان داد مداخله تابآوری در گروه آزمایش در مرحله پسآزمون و پیگیری در نمرههای استرس و مشکلات ارتباطی در سطح ۰/۰۵=P معنادار است. همچنین نتایج آزمون بنفرینی نشان میدهد تفاوت میانگین استرس و مشکلات ارتباطی بین مراحل پیشآزمون با پسآزمون و پیگیری معنادار است (۰/۰۰۰۱=P)، اما تفاوت میانگین بین پسآزمون و پیگیری در هیچیک از متغیرهای پژوهش معنادار نیست که بیانگر آن است که نتایج حاصل در مرحله پیگیری بازگشت نداشته و اثر مداخله پایدار بوده است.
نتیجهگیری با توجه به نیازی که سالمندان به حمایت اطرافیان دارند؛ میتوان نتیجه گرفت آموزش تابآوری یک روش موثر است که میتواند استرس و مشکلات ارتباطی را در مراقبان سالمندان دچار آلزایمر کاهش دهد.