چکیده:
یکی از احادیثی که درباره فضیلت اهلبیت پیامبر اکرم علیهم السّلام وارد شده، حدیث «من احبّنی و احبّ هذین و اباهما و امّهما کان معی فی درجتی یوم القیامة» است. پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم میفرمایند: «کسی که من و حسنین علیهم السّلام و پدر و مادر آنان را دوست بدارد، در قیامت با من در یک درجه خواهد بود». ابنتیمیه ایرادهایی بر منبع و سند این حدیث مطرح کرده است. «ضعف کتاب فضائل الصحابة بهعنوان منبع این حدیث»، «نقلنشدن این حدیث توسط احمد بن حنبل»، «وجود احادیث ضعیف در مسند احمد»، و «ضعف سند این حدیث» ایرادهایی هستند که ابنتیمیه مطرح نموده است. بر اساس بررسیهای صورتگرفته، ایرادهای ابنتیمیه وارد نیست. اهم پاسخهایی که در این زمینه ارائه شده، این است که اولا: این حدیث در منابع مختلفی از جمله خود مسند احمد آمده است. ثانیا: اگرچه این حدیث از زیادات قطیعی است، اما قطیعی فردی معتبر، و احادیث وی نزد عموم اهلسنت مقبول است. ثالثا: راویان سند یکبهیک مورد بررسی قرار گرفت و صحت سند این حدیث به اثبات رسید.
خلاصه ماشینی:
اشکال دوم از جمله ایرادهای ابنتیمیه بر علامه، این است که کتاب مسند أحمد مطالبی دارد که از زیادات قطیعی و عبدالله بن احمد، فرزند احمد بن حنبل، است و خود احمد آنها را بیان نکرده است.
با این عباراتی که از بزرگان اهلسنت نقل شد، آشکار میشود که ابنتیمیه نمیتواند بهعنوان ایراد بر مسند أحمد و روایاتی که در آن است، بگوید که عبدالله بن احمد در آن زیادات دارد؛ چراکه با توجه به جایگاه والای عبدالله در میان بزرگان اهلسنت، زیادات او معتبر است و صرف اینکه حدیثی از زیادات او باشد، ذرهای از ارزش آن حدیث نمیکاهد.
اشکال سوم ابنتیمیه برای رد این حدیث که فضیلت اهلبیت پیامبر اکرم( را بیان میدارد، تمام توان خود را به کار بسته است؛ لذا در این اشکال تلاش میکند تا منبع روایت، یعنی مسند أحمد را زیر سؤال ببرد.
آیا «اهلسنت» ابوموسی مدینی، ابنحجر، سیوطی و هیثمی را اهلمعرفت نمیدانند یا اینکه ابنتیمیه ادعای گزافی مطرح کرده است؟ خود احمد بن حنبل دربارۀ مسند خود میگوید: «این کتاب را نوشتم تا امام مردم در هنگام اختلاف در سنت پیامبر( باشد».
با بررسی کلام بزرگان اهلسنت دربارۀ قطیعی و عبدالله بن احمد دریافتیم که این دو، نزد اهلسنت از جایگاه والایی برخوردارند؛ لذا زیادات آنان از اعتبار حدیث نمیکاهد و ادعای علامه بر لزوم محبت به اهلبیت( صحیح است و هیچیک از اشکالهای ابنتیمیه بر حدیث مورداستدلال علامه، وارد نیست.
ابنحنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، تحقیق: شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت: مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421ق.