خلاصه ماشینی:
» (همان: ۸۳) به این ترتیب تهاجم اولیه مغول نهتنها باعث ویرانی عظیم ایران بلکه موجب سقوط جمعیت در شهرها و روستاها نیز شد.
تهاجم مغول بهگونهای دیگر نیز باعث انحطاط کشاورزی در ایران شد و آن تفاوت در روشهای تولید اقتصادی بود.
جنگهای داخلیتنها جنگهای خارج از قلمرو ایلخانان نبود که آنها را از نظر مالی و اقتصادی با مشکل مواجه میکرد بلکه تاخت و تازها و حملاتی هم در درون خود قلمرو توسط «نکودریان» صورت میگرفت که ویرانیهایی را به بار آورده بود (پطروشفسکی، ۱۳۸۵ :۴۶۱) به گفته سیفی هروی «عادت نکودریان از عهد قدیم دزدی بود».
اما از آنجا که این نوع نگاه اقتصادی و معیشت ایلخانان نمیتوانست پاسخگوی نیازهای قلمرو آنها باشد از همان آغاز شکلگیری حکومت خود با مشکلاتی مواجه شدند.
مالیات و مشکلات مردماگر چه از همان آغاز، امور مالی قلمرو ایلخانان براساس شیوههای اجرایی ایرانی اداره میشد اما نوع نگاه به زندگی مغولان ساکن ایران و گرایش سیاسی اشرافی آنها مانع آن بود که امور اقتصادی مملکت نظم و نسق کامل به خود بگیرد.
به این ترتیب ایلخانان به لحاظ اقتصادی خود را در تنگنا میدیدند و لزوم تکیه بر مردم و توجه به اقتصاد کشاورزی، تجارت و اقتصاد صنعتی تنها راه، جهت فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی بود.
این مشکل به علاوهٔ مشکلات اقتصادی که بر سر راه ایلخانان قرار داشت و موجودیت آنها را به خطر انداخته بود، باعث شد رویکردی متناسب با وضعیت خود در جامعه ایران اتخاذ کنند.