چکیده:
ساخت اطلاع نحوه توزیع اطلاع کهنه (مفروض) و نو در جملات است که نقش مهمی در صورتبندی جملات دارد. در پژوهش حاضر، تاثیر وضعیت اطلاعی، نقش دستوری و مقوله نحوی سازهها را در پسایندسازی آنها مورد بررسی قرار میدهیم. برای تحقق این هدف، پیکرهای شامل 226 جمله ساده (بینشان و نشاندار) مورد بررسی قرار گرفت. طبقهبندی وارد و بیرنر (2004) و همچنین بیرنر (2013) از مصادیق کلامی بهعنوان چارچوب نظری جهت طبقهبندی مصادیق سازهها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر وضعیت اطلاعی، اکثر سازههای پسایندشده در انواع جملات ساده فارسی به لحاظ کلامی کهنه (یا استنباطی) هستند، هرچند که از منظر شنونده نو طبقهبندی میشوند. از نظر نقش دستوری، در همه انواع جملات نشاندار، سازههای بیانگر فاعل بیشتر از دیگر نقشهای دستوری پسایندشده است. همچنین، گروه حرف اضافهای و گروه اسمی مقولاتی هستند که بیشتر از دیگر مقولات پسایندشدهاند.
Information structure deals with how old (evoked) and new information is distributed in the sentences of a text. The present study is aimed at investigating the information structure of post-posed constituents of Persian simple sentences. Grammatical role and syntactic category of the post-posed constituents were, also, investigated. To achieve the goals, a corpus including 226 simple sentences was investigated to analyze the information status of post-posed constituents. Ward and Birner (2004) and Birner (2013) were referred to frequently as theoretical model. The findings revealed that most of the post-posed constituents were old (evoked or inferential) in terms of discourse, while new in listeners' view. As far as grammatical role is concerned, subjects (apposed to previous literature) were found to be post-posed more than other grammatical roles. Finally, in terms of syntactic categories, the pos-posed constituents were found to be mainly prepositional phrases and noun phrases
خلاصه ماشینی:
بررسي ساخت اطلاع و ساخت نحوي سازه هاي پسايندشده در جملات ساده نشان دار فارسي (يک مطالعه پيکره محور) 1 مريم جانبخشي *2 حبيب گوهري 3 اکبر عزيزيفر 4 غلامحسين کريميدوستان چکيده ساخت اطلاع نحوه توزيع اطلاع کهنه (مفروض ) و نو در جملات است که نقش مهمـي در صـورت بنـدي جمـلات دارد.
براي تحقق اين هدف ، پيکره اي شامل ٢٢٦ جمله ساده (بي نشان و نشان دار) مورد بررسي قرار گرفتند تا وضـعيت اطلاعي ، نقش دستوري و مقوله نحوي سازه هاي پسايندشده مشخص شود.
نتـايج پژوهش نشان داد که از نظر وضعيت اطلاعي، اکثر سازه هاي پسايندشده در انواع جملات ساده فارسي به لحاظ کلامي کهنه (يا استنباطي) هستند، هر چند که از منظر شنونده نو طبقه بندي مي شوند.
بر اين اساس ، در پژوهش حاضر سعي شده است تأثير نظريه ساخت اطلاع بر صورت بندي نحوي جملات زبان فارسي مورد بررسي قرار گيرد.
براي تشخيص وضعيت اطلاعي سازه ها کـه بزرگتـرين چـالش پژوهش حاضر بوده است ، محقق مجبور بود چندين بار جمله را بخواند و ارتباط آن را با جملات قبلي و بعدي و همچنين بافت غيرزبـاني بفهمد تا تمامي عوامل موقعيتي و کلامي مورد توجه قرار گرفته باشند.
تعيين مقوله نحوي سازه پسايندشده و همچنين تعيين وضعيت اطلاعي آن ، دو موضوع ديگـر هسـتند کـه در پژوهش حاضر به آنها پرداخته شده است .
همچنين ، نقش دستوري اين سازه ها و وضعيت اطلاعي آنها هم در پيکره حاضر به صورت جداگانه بررسي شد که نتايج آن در جدول (٦) ارائه شده است .