چکیده:
قتل هدفمند، قتلی فراقانونی است که از ازمنة پیشین تا کنون برای کسب قدرت و یا حذف مخالفان بکار گرفته می شود؛ اما قتل هدفمند به مثابة قتلی فراقانونی و فرامرزی، اصطلاحی می باشد که در دهة های اخیر بویژه پس از حادثة 11 سپتامبر 2001 در ادبیات حقوق بین الملل و روابط بین الملل متداول گردیده است. ایالات متحده متعاقب حادثة مذکور با اعلام جنگ علیه تروریسم بین المللی (القاعده و طالبان) و اعمال حاکمیت حقوق مخاصمات مسلحانة غیربین المللی برآن، به قتل هدفمند اعضای آن گروه ها از طریق عملیات نیروهای ویژه و پهپادها می نماید. اکثریت اساتید حقوق بین الملل، قتل های هدفمند فرامرزی آمریکا را به جهت سپری شدن مدت مدید از واقعه مذکور و سرنگونی دولت طالبان، نبود مخاصمه مسلحانه و از طرفی نقض اصل ممنوعیت توسل به زور و اصل حاکمیّت هوائی کشورها و هم چنین کشته شدن افراد غیرنظامی کثیر، اقدامی خلاف اصول و مبانی حقوق بین الملل قلمداد مینمایند. دولت آمریکا اخیرا با به شهادت رساندن سپهبد قاسم سلیمانی و همراهان ایشان، بار دیگر بر عدم تاسی و تبعیت خود از موازین حقوق بین الملل، با وقاحت تامّ صحه گذارد. به نظر می رسد تالی فاسد تداوم این اقدامات فراقانونی موجب تبدیل آن ها به رویه ای عرفی و نهایتا بی ثباتی امنیّت جامعة بین المللی شود، لذا اتخاذ تدابیر لازم از سوی جامعه جهانی در رویاروئی با آن امری مبرم و ضروری است.
خلاصه ماشینی:
دولت آمریکا نیز پس از واقعه 11سپتامبر 2001، با اعلام جنگ علیه تروریسم(طالبان و القاعده)، در راستای دفاع مشروع از منافع ملی و درج آن تحت حاکمیت حقوق مخاصمات مسلحانه غیربینالمللی(بهسبب مشروعیتسازی حقوقی)، مبادرت به قتل هدفمند فراسرزمینی اعضای گروههای مذکور کرده که در حال حاضر نیز ادامه دارد.
همانگونه که میدانیم دفاع مشروع، واکنشی طبیعی در برابر حمله است تا از آن جلوگیری شود، لیکن کمیسیون تحقیق دولت آمریکا، گزارش خود را به کنگره ارائه کرد و کنگره نیز باتوجه به جواز قطعنامه ۱۳۶۸ شورای امنیت و گزارش کمیسیون، با تصویب قانونی در۱۸ سپتامبر، به جورج بوش، رئیسجمهور وقت اجازه داد از تمامی ابزار و نیروهای نظامی مناسب، علیه کشورها، سازمانها یا افرادی که در طراحی، ارتکاب یا کمک به حملات تروریستی اخیر نقش داشتهاند یا به چنین افراد و نهادهایی پناه دادهاند، در راستای جلوگیری از اقدامات تروریستی بینالمللی بعدی علیه آمریکا استفاده کند.
(Anderson, 2009: 11-12) باتوجه به موارد فوق و قوانین و مقررات حقوق بینالملل بشردوستانه، استنباط میشود که قتل هدفمند، تنها در طول یک مخاصمه مسلحانه و فقط علیه اهداف نظامی(رزمنده دشمن، تسلیحات و ادوات جنگی دشمن) با تمایز رزمنده و غیررزمنده از یکدیگر(شرایط مصرح در ماده ۴ کنوانسیون ژنو برای تعریف رزمنده)، جایز است و افرادیکه بهطور مستقیم در نبرد مشارکت ندارند یا به دلایلی قادر یا مایل به جنگ نیستند، باید از حمله در امان باشند.