چکیده:
این تحقیق با هدف تحلیل محتوای کتاب درسی پیامهای آسمان دوره متوسطه اول ازمنظر توجه به شایستگیهای پایه اخلاقی برنامهدرسی ملی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی و روش جمعآوری دادهها سندکاوی کتابهای درسی با روش کدگذاری کوربین و اشتراوس بود. جامعه و نمونه پژوهش کتب درسی پیامهای آسمانی دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 96-1395 بودند. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه تحلیل محتوای کتابهای درسی بر اساس شایستگیهای اخلاقی برنامهدرسی ملی بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط کارشناسان دفتر تالیف کتب درسی و متخصصان برنامهدرسی تایید شد. براساس یافتههای پژوهش از مجموع 154 فراوانی مرتبط با شایستگیهای پایه اخلاقی برنامهدرسی ملی که در سه کتاب شناسایی شد، سهم هر یک از پایههای هفتم، هشتم و نهم بهترتیب 75، 48 و 31 مورد بود. همچنین از نظر توزیع فراوانی شایستگیهای در بین محورهای سهگانه، محور گرایش و تمایلات با 85 فراوانی بیشترین سهم و محور شناخت و معرفت با 30 فراوانی کمترین سهم را داشت. علاوه بر آن از مجموع 19 شایستگی اخلاقی پایه مورد نظر برنامهدرسی ملی در کتب پایههای هفتم، هشتم و نهم صرفاً بهترتیب به 13، 9 و 6 شایستگی توجه شده بود. بنابراین برای ایجاد و ارتقای شایستگیهای پایه اخلاقی میتوان با تدوین راهنمای برنامهدرسی حوزه یادگیری «حکمت و معارف اسلامی» و بازنگری در محتوای کتب مذکور بر اساس آن اقدام کرد.
خلاصه ماشینی:
نمونه ای از نتایج فراند پالایش و طبقه بندی مفاهیم اخلاقی مرتبط در محتوای کتاب پیام های آسمان دوره اول متوسطه (رجوع شود به تصویرصفحه) رعایت آداب برخورد با دیگران و حرمت استفاده از کلمات حفظ خود از خویشتنداری پرهیز از تحریک افراد مبتذل در برابر نامحرم نامحرمان ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش ، فرم فیش برداری و چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته منطبق بر مضامین مرتبط با شایستگیهای پایه اخلاقی مندرج در برنامه درسی ملی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش در سال ١٣٩٢ بود.
در جدول (٢) نتایج حاصل از تحلیل محتوای کتب پیام های آسمان دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به شایستگیهای پایه اخلاقی بر اساس سه محور شناخت و معرفت ، گرایش و تمایل و عمل و رفتار نمایش داده شده است .
نتایج فراوانی و درصد فراوانی تحلیل محتوای کتب پیام های آسمان دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به شایستگیهای پایه اخلاقی بر اساس سه محور شناخت و معرفت ، گرایش و تمایل و عمل و رفتار (رجوع شود به تصویرصفحه) (رجوع شود به تصویرصفحه) به طور کلی یافته ها نشان داد که ١٥٤ مرتبه به شایستگیهای پایه اخلاقی مورد نظر برنامه درسی ملی اشاره شده که در کتب پیام های آسمان هفتم ، هشتم و نهم به ترتیب ٧٥ (٤٨/٧ درصد)، ٤٨ (٣١/٢ درصد) و ٣١ (٢٠/١ درصد) بار به آنها اشاره شده است .