چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبهبندی مولفههای تفکر استراتژیک در مدیران آموزش و پرورش استان مازندران انجام شد. این مطالعه توصیفی از نوع زمینهیابی بود. جامعه پژوهش همه مدیران و معاونان مدارس استان مازندران (2653 نفر) در سال تحصیلی 96-1395 بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 338 نفر محاسبه شد که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محققساخته تفکر استراتژیک (73 گویهای) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی این ابزار توسط متخصصان تایید و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 83/0 محاسبه شد. دادهها با روش تحلیل عاملی اکتشافی به کمک نرمافزار SPSS-20 تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که تفکر استراتژیک دارای نه مولفه شامل تفکر سیستمی، اراده راهبردی، فرصتطلبی هوشمندانه، تفکر مفهومی، آیندهنگری، تفکر در زمان، پیشروی بر اساس رویکرد علمی، چشمانداز و خلاقیت میباشد. در این پژوهش مولفههای چشمانداز، تفکر مفهومی، تفکر در زمان، فرصتطلبی هوشمندانه، پیشروی بر اساس رویکرد علمی، آیندهنگری، تفکر سیستمی، خلاقیت و اراده راهبردی بهترتیب با بار عاملی 770/0، 752/0، 735/0، 715/0، 642/0، 627/0، 591/0، 557/0 و 550/0 بیشترین تاثیر را در تفکر استراتژیک داشتند و در مجموع مولفهها توانستند 134/75 درصد از کل واریانس تفکر استراتژیک مدیران آموزش و پرورش را تبیین کنند.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش مولفه های چشم انداز، تفکر مفهومی ، تفکر در زمان ، فرصت طلبی هوشمندانه ، پیشروی بر اساس رویکرد علمی ، آینده نگری ، تفکر سیستمی ، خلاقیت و اراده راهبردی به ترتیب با بار عاملی ٠/٧٧٠، ٠/٧٥٢، ٠/٧٣٥، ٠/٧١٥، ٠/٦٤٢، ٠/٦٢٧، ٠/٥٩١، ٠/٥٥٧ و ٠/٥٥٠ بیشترین تاثیر را در تفکر استراتژیک مدیران آموزش و پرورش داشتند و در مجموع عوامل مذکور توانستند ٧٥/١٣٤ درصد از کل واریانس تفکر استراتژیک مدیران آموزش و پرورش را تبیین کنند.
Aliewi, El-Sayed, Akbar, Hadi & Al-Rashed 5 .
در پژوهشی دیگر سادات حسینی (١٣٩٣) به این نتیجه رسید که بین تفکر استراتژیک و همه مولفه های آن شامل تفکر سیستمی ، تفکر مفهومی ، فرصت طلبی هوشمندانه و آینده نگری با عملکرد مدیران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
نتایج تحلیل عاملی اکتشافی برای شناسایی مولفه ها، تعداد گویه های هر مولفه و میزان بار عاملی گویه ها در تفکر استراتژیک مدیران آموزش و پرورش استان مازندران (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس نتایج جدول ٢، تفکر استراتژیک ٧٣ گویه ای دارای نه مولفه شامل تفکر سیستمی ، اراده راهبردی ، فرصت طلبی هوشمندانه ، تفکر مفهومی ، آینده نگری ، تفکر در زمان ، پیشروی بر اساس رویکرد علمی ، چشم انداز و خلاقیت است .
همچنین مولفه های چشم انداز، تفکر مفهومی ، تفکر در زمان ، فرصت طلبی هوشمندانه ، پیشروی بر اساس رویکرد علمی ، آینده نگری ، تفکر سیستمی ، خلاقیت و اراده راهبردی به ترتیب با بار عاملی ٠/٧٧٠، ٠/٧٥٢، ٠/٧٣٥، ٠/٧١٥، ٠/٦٤٢، ٠/٦٢٧، ٠/٥٩١، ٠/٥٥٧ و ٠/٥٥٠ بیشترین تاثیر را در تفکر استراتژیک مدیران آموزش و پرورش داشتند.