چکیده:
هدف اصلی مقاله حاضر، ارزیابی میزان تحقق پیشنهادهای طرح ناحیهای ساوه (تهیه شده در سال 1375)؛ بر اساس اسناد موجود در وزارت راه و شهرسازی در ارتباط با طرح ناحیه ساوه، طرح آمایش استان مرکزی و نتایج سرشماریها و اطلاعات سازمان آمار ایران است. به این ترتیب، در این تحقیق با بهرهگیری از رویکرد ارزشیابی و با استفاده از ارزیابی چندمعیاری و ابزار تحلیل سلسله مراتبی AHP و دوقطبی فاصلهای به ارزیابی میزان تحقق مولفههای پیشنهادی طرح ناحیهای ساوه پرداخته شده است. بر اساس مدل تحلیل تحقیق سه مولفه اجتماعی-جمعیتی، اقتصادی و کالبدی-فضایی به عنوان معیارهای اصلی بررسی تحقق پذیری طرح انتخاب و شاخصهای ارزیابی بر اساس این سه مولفه تدوین گردیدند. ارزیابی میزان تحقق پیشنهادها نشان میدهد در بین مولفههای ذکر شده به ترتیب حوزه کالبدی-فضایی، اقتصادی و اجتماعی-جمعیتی تاثیر بیشتری در محقق شدن پیشنهادهای طرح ناحیهای ساوه داشتهاند؛ در رابطه با مولفههای اجتماعی-جمعیتی بر اساس پیشنهادات طرح ناحیهای ساوه وضعیت شاخص "جمعیت شهری"، در رابطه با شاخصهای اقتصادی، "میزان شاغلین بخش خدمات" و در رابطه با شاخصهای کالبدی-فضایی، شاخصهایی چون" مراکز شهری"، "مراکز روستایی"، "راههای چهارخطه"، "آموزش عالی"، "خانه بهداشت"، "بیمارستان"، "پهنه کشاورزی" و" پهنه صنعتی" بهترین وضعیت تحقق را داشتهاند. در مجموع میتوان گفت با وجود آنکه هنوز چند سال از افق طرح ناحیهای ساوه باقی مانده پیشنهادهای طرح تا حد مطلوبی محقق شده است.
The main objective of this paper is to assess the extent of implementation of the proposals for the Saveh region (prepared in 1996), based on the documents in the Ministry of Roads and Urban Development in relation to the design of Saveh, the design of the central province and the results of the census and information of Iran's Statistics Organization. Thus, in this research, using the evaluation approach and using a multivariate assessment and AHP hierarchical analysis tool and a dipole distance, we have evaluated the extent of realization of the proposed components of the Saveh Regional Design. Based on the research model, three socio-demographic, economic, and spatial components were identified as the main criteria for assessing the feasibility of the selection plan and evaluation indicators based on these three components. The evaluation of the implementation rate suggests that among the components mentioned above, the spatial, economic, and socio-demographic areas have a greater effect on the implementation of the proposals of the Saveh Regional Plan; in relation to socio-demographic components based on the recommendations of the Saveh Regional Design The "urban population" indicator, in relation to economic indicators, "service providers", and in relation to physical-spatial indicators, such as "urban centres", "rural centres", "quadruple paths", "higher education", "Health home","Hospital","Agricultural zone "and" Industrial Zone "have the best status. In general, it can be said that, despite the fact that a few years have passed from the horizon of the Saveh landscape, the proposals of the project have been achieved to the desired extent.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی میزان تحققپذیري طر حهاي توسعه و عمران ناحیهاي در ایران (مورد مطالعاتی: طرح توسعه و عمران ناحیه اي ساوه) تاریخ دریافت مقاله: 02/60/49 تاریخ پذیرش نهایی مقاله:/11/19 49 هاشم داداشپور(دانشیار، گروه برنامه ریزي منطقهاي، دانشکده هنر و معماري، دانشگاه تربیت مدرس، ایران) نگین حاجی وندي (دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه برنامه ریزي منطقه اي، دانشکده هنر و معماري ،دانشگاه تربیت مدرس، ایران) چکیده هدف اصلی مقاله حاضر، ارزیابی میزان تحقق پیشنهادهاي طرح ناحیه اي ساوه (تهیه شده در سال 5731)؛ بر اساس اسناد موجود در وزارت راه و شهرسازي در ارتباط با طرح ناحیه ساوه، طرح آمایش استان مرکزي و نتایج سرشماريها و اطلاعات سازمان آمار ایران است.
به این ترتیب، در این تحقیق با بهرهگیري از رویکرد ارزشیابی و با استفاده از ارزیابی چندمعیاري و ابزار تحلیل سلسله مراتبی AHP و دوقطبی فاصلهاي به ارزیابی میزان تحقق مؤلفه هاي پیشنهادي طرح ناحیه اي ساوه پرداخته شده است.
ارزیابی طرح یا برنامه به این مفهوم است که طرح یا برنام هاي که قبلاً شکل گرفته و به مرحله اجرا رسیده است، مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا اهداف پیش بینی شده تحقق یافته اند یا خیر.
(به تصویر صفحه رجوع شود) محدوده مورد مطالعه نقشه 1: موقعیت ناحیه ساوه در استان نقشه 2: موقعیت استان مرکزي در کشور مرکزي(مأخذ: نگارنده) سکونتگاهی (مأخذ: مرکز آمار ایران)1392 ، به منظور ارزیابی تحقق پذیري، لازم است طرح به افق خود رسیده باشد اما به دلیل آنکه هیچ یک از طرح هاي ناحیهاي در ایران تاکنون به افق خود نرسیده اند، باید طرحی انتخاب می شد که حداقل ده سال از تصویب آن گذشته باشد.