چکیده:
در پژوهش حاضر روند تغییرات یکی از مهم ترین عناصر اقلیمی یعنی فشار بخار آب بررسی شده است. بدین منظور از دو آزمون من-کندال و سنس استیمیتور به ترتیب برای تحلیل روند و شیب تغییرات فشار بخار آب در جنوب و جنوب غرب ایران و به دو صورت ایستگاهی و پهنه ای بهره گرفته شده است. بر این اساس ابتدا 12 ایستگاه با طول دوره آماری 44 ساله (1967 تا 2010) به عنوان ایستگاه های شاخص مورد آزمون قرار گرفتند. برای محاسبات پهنه ای نیز ابتدا محدوده مطالعاتی با توجه به بهینه ترین تفکیک مکانی، به یاخته های 9×9 کیلومتر (3338 یاخته) تقسیم و سپس مقادیر فشار بخار آب به صورت میانگین ماهانه، فصلی و سالانه برای هر یاخته و با استفاده از نرم افزار MATLAB استخراج شد. در نهایت با قابلیت برنامه نویسی در نرم افزار MATLAB، برنامه آزمون های من-کندال و سنس استیمیتور نوشته شد و بر روی تمامی یاخته ها اعمال گردید. پس از ارزیابی تکنیک های مختلف زمین آماری نظیر IDW، Kriging و RBF، از بهینه رین روش یعنی کریجینگ به منظور رسم نقشهها استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از وجود روند افزایشی فشار بخار آب در نواحی پست ساحلی خلیج فارس و به ویژه استان بوشهر است. از طرف دیگر وضعیت روند معنی داری نزولی منطبق بر ارتفاعات به ویژه ارتفاعات زاگرس مشاهده گردید.
In this paper, one of the most important climatic elements, water vapor pressure, has been analyzed. In this contest Mann-Kendall and Sen's Slope Estimator techniques are used to analyze the water vapor pressure trend and it's change's slope in the South and South West of Iran. Accordingly, 12 stations along the 44-year period (1967 to 2010) for stations analysis and 47 stations along the 16-year period for spatial survey were tested. To calculation Mann-Kendall and Sen's Slope Estimator tests on the whole study area, it was divided into the optimal spatial resolution, cells by 9 × 9 km resolution (3,338 cells), and then the monthly, seasonal and annual WVP time series were extracted by MATLAB software. After preparation of the matrix by size 30 × 3338, Mann-Kendall and Sen's slope estimator tests were done on all cells and after evaluating different geostatistical methods such as IDW, Kriging and RBF, the most efficient method, kriging, was chosen to derivation of maps.The results indicated that the upward trend of water vapor pressure was in the coastal areas of the Persian Gulf and especially the Boushehr province. On the other hand, the significant downward trend was observed based on the heights, especially the Zagros highlands.
خلاصه ماشینی:
بدین منظور از دو آزمون من -کندال و سنس استیمیتور به ترتیب برای تحلیل روند و شیب تغییرات فشار بخارآب در جنوب و جنوب غرب ایران و به دو صورت ایستگاهی و پهنه ای بهره گرفته شده است .
از طرفی دیگر وجود روند در 5- Abraham et al 6- Sorte et al 7- Stainforth et al 8- Fayram et al 9- Brooks et al 10- Serrano et al سری داده های اقلیمی میتواند فرض رخداد تغییر اقلیم را تقویت ببخشد.
فاسولو و همکاران ١٦ (٢٠٠٥: ٧٤١) با مطالعه روندها و تغییرپذیری بخارآب در ستون یکپارچه اتمسفر، دریافتند که در نواحی حاره روندها به وسیله تغییرات در بارش که به طور چرخشی با 11- Bihart and Mehmetcik 12 -Sen's Estimator 13- Kuttleret et al 14- Hoinka 15- Kaiser 16- Fasullo et al جریان همگرایی رطوبت به وسیله بادهای تجاری پیوسته هستند، متأثر شده است .
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع تغییر اقلیم ، در این پژوهش سعی بر آن است تا ضمن تحلیل ماهانه ، سالانه و فصلی روند فشار بخارآب در جنوب و جنوب غرب ایران ، تغییرات مکانی آن نیز مورد مطالعه قرار گیرد.
در این پژوهش علاوه بر ایستگاه های شاخص ، تحلیل روند و شیب تغییرات فشار بخارآب بر روی پهنه ی جغرافیایی جنوب و جنوب غرب ایران انجام پذیرفت .
در پژوهش حاضر به منظور بررسی روند و شیب تغییرات فشار بخارآب در جنوب و جنوب غرب ایران به ترتیب از دو روش من -کندال و سن استیمیتور استفاده گردید.