چکیده:
چکیده هدف از این پژوهش تبیین نقش کویر در توسعه گردشگری مناطق روستایی شهرستان گرمسار بود. در این راستا با اتخاذ پارادایم ترکیبی و غور در نظریهها و مدلهای مختلف گردشگری، گردشگری کویر و پایداری روستایی، گردشگری پایدار روستایی اقدام به مفهومسازی سازههای مفهومی تحقیق گردید. جامعه آماری پژوهش در سطح کلان شهرستان گرمسار و کارشناسان اجرایی و سیاستگذاران گردشگری مرتبط با موضوع پژوهش، اعضای شورای اسلامی و دهیاران دهستان حومه و لجران شهرستان گرمسار به تعداد 20 نفر و گردشگران پارک ملی کویر به تعداد 200 نفر بود. از روش تحلیل فازی، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و معادلات ساختاری در تحلیل دادهها استفاده گردید. یافتههای تحقیق نشان داد مدل بهینه توسعه گردشگری کویر با محوریت پارک ملی کویر در محدوده مورد مطالعه نشان از برتری و اهمیت مدل ژئومورفوتوریسم در فرایند توسعه گردشگری ارک ملی کویر با توجه به ماهیت و دارایی آن میباشد. این مدل از بین شش مدل مشهود و منتخب جهانی در توسعه گردشگری یعنی مدل گونهشناسی کوهن، مدل چرخه عمر باتلر، مدل رنجش داکسی، مدل توسعه تفرجگاهی پریدوکس، مدل رقابتپذیری تفرجگاهی کراچ و ریچی و مدل ژومورفوتوریسم تحلیل و انتخاب گردید. همچنین شناسایی پیشرانهای قابل اتکا برای برندسازی گردشگری در توسعه گردشگری مناطق روستایی نشان داد که شش پیشران اصلی در این امر تاثیر راهبردی دارد که از آگاهی تا کیفیت اقتصادی-راهبردی را در بر میگیرد. همچنین پایداری گردشگری مناطق روستایی در محدوده مورد مطالعه از طریق شش شاخص یعنی پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری فرهنگی، پایداری سیاسی، پایداری اکولوژیکی و پایداری تکنولوژیکی مورد تحلیل قرار گرفت. در آخر، یافتههای تحقیق بر این استوار بود که آیا مدل ژئومورفوتوریسم میتواند به تحقق برند گردشگری مناسب با توسعه گردشگری مناطق روستایی و همچنین پایداری گردشگری مناطق روستایی در شهرستان گرمسار کمک کند؟ این فرایند از طریق سنجش ساختار ارتباطی بین این دو در قالب مدلسازی معادلات ساختاری انجام گرفت و نتایج نشان داد که مدل ژئومورفوتوریسم میتواند در ساخت برند گردشگری و پایداری مناطق روستایی شهرستان گرمسار موثر باشد. بر اساس یافتههای تحقیق، با توجه به دستاوردهای نظری و عملیاتی آن، اقدام به ارائه مدل تبیین کننده نهایی موضوع و هدف پژوهش گردید که از دو بخش کلان (سیاستها) و خرد (راهبردها) و راهکارهای تحقق بخشی خاص هر سطح تشکیل شده است.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهداف در نظر گرفته شده براي پژوهش حاضر، سنجه هاي پژوهش در راستاي تبيين مدل هـاي شـش گانـه ياد شده در زمينه شناخت الگوي بهينه گردشگري کوير در راستاي توسعه گردشگري کوير در شهرستان گرمسـار در قالب مدل هاي (چرخه عمر باتلر، شاخص رنجش داکسي، گونه شناسي کوهن ، مدل توسعه پريـدوکس ، مـدل رقـابتي کراچ و ريچر و مدل ژئومورفوتوريسم رينارد و پريرا)، شناخت برندسـازي و الگوهـاي سـاخت آن در عرصـه برنـد گردشگري کوير و توسعه گردشگري در مناطق روسـتايي شهرسـتان گرمسـار کـه از طريـق روش تحليـل محتـوا و خوانش متن پايه از منابع معتبر داخلي و خارجي گردآوري شده و در قالب سنجه هاي عملياتي يا متغيرهاي مفهـومي در قالب مدل هاي ياد شده و برندسازي گردشگري کوير تدوين گرديده انـد و همچنـين شـاخص هـاي تبيـين کننـده پايداري در گردشگري روستايي مي باشد که به روش تحليل محتوا گردآوردي شده اند.
(به تصویر صفحه رجوع شود) نتايج تحليل نهايي ارزيابي مطلوبيت مدل هاي منتخب در اين بخش از پژوهش نشان مي دهد که بـر اسـاس وزن هـاي فازي نهايي مدل ژئومورفوتوريسم ارائه شده توسط پريرا و رينارد در رتبه اول اولويـت بـراي تشـخيص مـدل بهينـه براي توسعه گردشگري کوير قرار دارد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ٨: طرح واره پيشران هاي شناسايي شده براي برند گردشگري مناطق روستايي گرمسار و پارک ملي کوير Source: Research findings, 2018 فرضيه سوم پژوهش بر اين قرار بود که اولويت شاخص هـاي پايـداري گردشـگري منـاطق روسـتايي شهرسـتان گرمسار بر اساس پايداري اقتصادي تبيين مي گردد.