چکیده:
با توجه به وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی و اثرات آن بر سایر متغیرهای کلان همچون نقدینگی و ثبات اقتصادی کشور، پوشش ریسک درآمدهای نفتی در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. درآمدهای نفتی بر حسب دلار محاسبه شده اما پرداخت های ناشی از فروش نفت ایران بر حسب یورو یا پول شرکای تجاری است. لذا درآمدهای نفتی ایران بر خلاف تمامی کشورهای صادرکننده نفت، تنها با ریسک کاهش قیمت نفت مواجه نیست و علاوه بر آن با ریسک دومی همچون کاهش ارزش دلار بر حسب پول شرکای تجاری، نیز مواجه می باشد. با توجه به آنکه این دو عامل ریسک از هم مستقل نیستند، در این مقاله پوشش ریسک درآمدهای نفتی در قالب رویکرد نوین پوشش ریسک تجمیع یافته مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج با پوشش ریسک مجزا (غیر تجمیعی) مقایسه می شوند. با لحاظ روابط غیر خطی و ویژگی های خاص داده های مالی در قالب روش واین کاپولا گارچ، سبدهای دارائی پوشش ریسک مجزا و تجمیع یافته تشکیل و کارائی آنها بررسی می گردد. در رویکرد پوشش ریسک مجزا، هنگامی که تنها ریسک کاهش قیمت نفت مورد توجه قرار می گیرد، ریسک بازده سبد پوشش داده شده درون نمونه ای و برون نمونه ای درآمدهای نفتی به ترتیب 38 و 39 درصد کاهش می یابد و هنگامی که تنها ریسک کاهش ارزش دلار مدنظر می باشد این اعداد به ترتیب 2 و 7/5 می باشند؛ این در حالی است که در پوشش ریسک تجمیع یافته، ریسک بازده سبد پوشش داده شده درون نمونه ای و برون نمونه ای درآمدهای نفتی، به ترتیب 9/58 و 60 درصد کاهش می یابد. طبق نتایج از نظر کارایی درون نمونه ای و برون نمونه ای، رویکرد تجمیع یافته به مراتب بهتر از رویکرد مجزا عمل نموده و با توجه به آنکه به تعداد قراردادهای کمتری نیاز دارد، هزینه های معاملاتی کمتری را در بردارد
خلاصه ماشینی:
فصلنامـه اقتصاد مالي شماره ٤٨ / پائيز ١٣٩٨ ٢-٢- پوشش ريسک مجزا تنها با منبع ريسک قيمت نفت با توجه به آنکه درآمدهاي نفتي ايران به يورو محاسبه مي گردد و با فرض آنکه تنها از قراردادهاي آتي نفت براي پوشش ريسک درآمدهاي نفتي استفاده شود، تابع عايدي دولت و واريانس آن عبارت خواهد بود از: (رجوع شود به تصویر صفحه) که در اين روابط Ft-i، تعداد قراردادهاي آتي نفت مورد استفاده و Qt-i ميزان موضع نقدي در زمان t−i ،st و ft به ترتيب قيمت نقدي و آتي نفت خام در زمان t،et نرخ نقدي يورو در مقابل دلار، σα٢ و σα,β به ترتيب واريانس متغير α و کوواريانس بين متغيرهاي α و н مي باشد.
٣ غير تجميعي 4 Amano 5 van Norden 6 Chen 7 Narayan 8 Basher 9 Yin 10 Ma 11 Schrand & Unal 12 Meulbroek 13 Gagnon 14 Yun 15 Kim 16 Ripple 17 Moosa 18 Chang 19 Cotter 20 Hanly 21 Alexander 22 Shrestha 23 Patton 24 Campbell 25 Caporin 26 Örnberg 27 Haigh 28 Holt 29 Mun 30 Morgan 31 Edrington 32 Ghosh 33 Cecchetti 34 Kroner 35 Sultan 36 Constant Conditional Correlation (CCC) 37 Engle 38 Dynamic Conditional Correlation (DCC) 39 Frees 40 Valdez 41 ARCH (autoregressive conditional heteroskedastic) 42 Bollerslev 43 Generalized ARCH (GARCH) 44 Integrated GARCH(IGARCH) 45 Sklar 46 Berg 47 Fischer 48 Bedford 49 Cooke فصلنامـه اقتصاد مالي شماره ٤٨ / پائيز ١٣٩٨ 50 Kurowicka 51 Pair-Copula 52 Aas 53 Canonical Vine(C-Vine) 54 Drawable Vine(D-Vine) 55 Root node ٥٦ براي توضيحات جامع تر در خصوص فرم تابعي به جو٥٦، ١٩٩٧ و نلسن ٥٦، ٢٠٠٦ مراجعه گردد.