چکیده:
مدت زمان زیادی است که مناقشه بین دو جمهوری آذربایحان و ارمنستان بر سر ناحیه قره باغ منطقه را تحت تاثیر خود
قرارداده است. موضوعی که در ادبیات رسانهای رایج از آن به بحران قره باغ تعبیر میگردد. یکی از ویژگیهای مسائل
سیاسی» عمومی بودن آنها است یعنی مسائلی که بر زندگی تعداد زیادی از افراد جامعه اثر نامطلوب دارد و مصالح
عمومی را به خطر میاندازند و این مسائل وارد تقویم سیاستگزاری میگردند. در این نوشتار سعی بر این شده است با
استفاده از تحقیقات متعددی که درخصوص مناقشه قره باغ صورت گرفته است. راه حلی در جهت حل مساله قره باغ با
تکیه بر اشتراکات سیاسی پیدا کرده و این پرسش اصلی مطرح است که آیا برجسته نمودن اشتراکات سیاسی ایران و دو
جمهوری دیگر درگیر مناقشه میتوان به راه حلی جامع در جهت حل مخاصمه رسید و آیا توجه به شاخصه همگرایی
سیاسی بعنوان متغییری مستقل و قابل تغییر و احصاء آن میتوان تاثیر گذاری بر روابط سیساسی و منازعات عرضی و
منطقهای را بعنوان متغییری وابسته اندازهگیری و پایش کرد. البته در این ارتباط میتوان به نقش بازیگران فرامنطقه ای
و کشورهایی که بر سیاستهای دو طرف درگیر تاثیر داشته باشند بعنوان متغییرهای ناخواسته و مداخله گر توجه داشت.
خلاصه ماشینی:
راهبرد سیاسی ایران در حل مساله قره باغ با تاکید بر تامین منافع ملی جواد گنج خانلو تاریخ دریافت: 02/07/98 تاریخ پذیرش: 04/08/98 کد مقاله: 58500 چکـیده مدت زمان زیادی است که مناقشه بین دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر ناحیه قره باغ، منطقه را تحت تاثیر خود قرارداده است.
راه حلی در جهت حل مساله قره باغ با تکیه بر اشتراکات سیاسی پیدا کرده و این پرسش اصلی مطرح است که آیا برجسته نمودن اشتراکات سیاسی ایران و دو جمهوری دیگر درگیر مناقشه می توان به راه حلی جامع در جهت حل مخاصمه رسید و آیا توجه به شاخصه همگرایی سیاسی بعنوان متغییری مستقل و قابل تغییر و احصاء آن می توان تاثیر گذاری بر روابط سیساسی و منازعات عرضی و منطقه ای را بعنوان متغییری وابسته اندازه گیری و پایش کرد.
اهمیت سیاسی واقتصادی منطقه همچنین نزدیک بودن به دریای خزر و منابع غنی نفتی و قرارگرفتن در مسیر ارتباطی بین اروپا و آسیای میانه و منابع یادشده باعث گردیده تا علاوه برکشورهای منطقه بعنوان بازیگران اصلی، قدرت های بزرگ جهان و سایر کشورها نیز سعی بر دخالت و بهره برداری به نفع خود از این موضوع نمایند.
به گونه ای که در معادلات امنیتی قفقاز جنوبی از یک سو بازیگران منطقه ای همچون ایران و ترکیه سعی دارند به دلیل هزینه های امنیتی سنگین این وضعیت برای منطقه در هموارسازی مسیر صلح حرکت کنند، حال از سوی دیگر قدرتهای بزرگ نظیر آمریکا و روسیه تلاش دارند تا با افزایش ابعاد پیچیده امنیتی بحران به حداکثر سازی منافع خود در منطقه اقدام نمایند.
در این حوزه موقعیت ارمنستان به دلیل ایجاد شکاف بین ترکیه با سایر دولت های ترک زبان و ارتباط زمینی با ایران از متحد راهبردی روس ها، برای روسیه از اهمیت حیاتی برخوردار است.