چکیده:
شهرستان کرمانشاه با مساحتی حدود 5615 کیلومتر مربع و تعداد 857 روستا در استان کرمانشاه در غرب ایران در زون زاگرس رورانده و چین خورده واقع گردیده که 22. 9 در صد از مساحت کل استان را بخود اختصاص داده است. با توجه به اهمیت شناسایی نقش عوامل طبیعی در تعیین موقعیت مکانی سکونتگاههای روستایی و نقش این عوامل در ایجاد شرایط بسیار مستعد محیطی و یا برعکس، در پژوهش حاضر جهت بررسی وضعیت استقرار اماکن روستایی از نظر اثر عوامل طبیعی اقدام به بررسی عوامل طبیعی موثر در استقرار اماکن روستایی وپهنه بندی شهرستان بر اساس میزان نقش هریک از عوامل فوق گردیده است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، 9 عامل طبیعی شامل سراب (چشمه های کارستی مهم)، رودخانه های اصلی، گسل، عناصر اقلیمی از جمله (بارش، تبخیر، دما)، ارتفاع، شیب، لیتولوژی، بعنوان عوامل موثر در مکان یابی سکونتگاهها انتخاب وبا استفاده ازروشهای آماری در محیط G. I. S پهنه بندی انجام گردید. نقشه نهایی بدست آمده موقعیت روستاها را در شرایط مناسب، متوسط و نامناسب نشان میدهد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان، روستاهای دارای موقعیت های مختلف (نامناسب، متوسط، مناسب) را به کمک نقشه حاصله شناسایی نمود و در جلوگیری یا کاهش خطرات احتمالی ناشی از حوادث غیر مترقبه همچنین برنامه ریزی های مختلف از نقشه فوق بهره گرفت.
خلاصه ماشینی:
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نقشه شماره ١٠ : نقشه طبقات ارتفاعي و تراکم سکونتگا هها منبع و ترسيم : نگارنده جدول شماره ٩: طبقات ارتفاعي وتراکم تعداد روستاها و درصد آن در هرطبقه رديف طبقات ارتفاعي (متر) تعداد روستا درصد 3/96 34 1000-1200 1 51/92 445 1200-1400 2 34/30 294 1400-1600 3 7/93 68 1600-1800 4 1/40 12 1800-2000 5 0/35 3 2000-2200 6 0/11 1 2200-2400 7 0 0 2400-2600 8 0 0 2600-2800 9 0 0 2800-3000 10 0 0 3000-3200 11 0 0 3200-3400 12 0 0 >3400 13 جمع 857 100 منبع : محاسبات نگارنده نتيجه گيري : در اين پژوهش با توجه به عوامل طبيعي (سراب ، رودخانه ، گسل ،بارش ، تبخير، دما، ارتفاع ،شيب ، ليتولوژي ) و بررسي مکان يابي سکونتگا ههاي شهرستان کرمانشاه با استفاده از روشهاي آماري و سيستم اطلاعات جغرافيائي با همپوشاني لايه هاي (عامل ) نقشه پهنه بندي شهرستان کرمانشاه در سه کلاس مناسب متوسط و نامناسب بدست آمد در نقشه ي بدست آمده نهائي طبقه ي مناسب داراي مساحتي حدود ١٥٠٠/١٦٧٦٢٠ کيلومتر مربع ( ٢٦/٤٥٪)که عمده ي اين مساحت نيزدرمحدوده ي دهستانهاي پشت دربند، راز آور، ميان دربند، کوزران سنجابي ، هفت آشيان و بخش هايي از ماهيدشت ، کرمانشاه ، فرامان ، سرفيروزآباد و جلال وند را شامل مي شود.