چکیده:
روابط و همکاریهای نظامی ایران و روسیه تحت تاثیر عوامل ژئوپلیتیکی مختلفی اعم از تحولات داخلی و پیرامونی طرفین, مسیری پر فراز و نشیب داشته است. دیپلماسی دفاعی و روابط نظامی دو کشور در نیم قرن گذشته در چارچوب خرید و فروش سلاح و تجهیزات و یا تبادل اطلاعات انجام میگرفت اما در دهه حاضر به علت تقارن منافع متفاوت ایران و روسیه بصورت تصادفی، آنها را به نوعی همکاری استراتژیک وا داشته به گونهای که نیروهای مسلح آنها در کشور دیگری که مرز مشترکی با آن ندارند اقدام به عملیات نظامی مشترک نمودهاند. هدف این مقاله تبیین تحولات ژئوپلیتیکی ناشی از همکاریهای نظامی دو کشور و تاثیرگذاری این نوع از همکاریها بر استراتژی و یا به عبارتی کد ژئوپلیتیکی منطقهای ایران میباشد. سئوال مسئله اصلی تحقیق این است که همکاریهای نظامی ایران و روسیه چه تاثیری در تحولات ژئوپلیتیکی و بویژه کد ژئوپلیتیکی منطقهای ایران در ارتباط با کشورهای سوریه، عراق، یمن و تحرک نظامی در این منطقه را دارد؟ این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش آن از نوع توصیفی– با رویکرد تحلیل کیفی دادهها و تجزیه و تحلیل آمار توصیفی میباشد. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که نگاه مبتنی بر عقلانیت و ایدئولوژیک ایران در روابط با روسیه و برتری نگاه ژئوپلیتیک نسبت به ژئواکونومیک و همچنین تحولات ژئوپلیتیکی اثرگذار بر سیاست خارجی روسیه در منطقه و فرامنطقه موجب بسط بیشتر همکاریهای نظامی ایران و روسیه شده است. این همکاریها کد ژئوپلیتیکی ایران را بعنوان یک قدرت منطقهای وسعت و استحکام بخشیده و توانسته است بر تقویت نقش ایران در پیشبرد سیاست منطقهای و تحرک نظامی در جنوب غرب آسیا (سوریه, عراق و یمن) بیافزاید.
خلاصه ماشینی:
سئوال مسـئله اصـلي تحقيـق اين است که همکاري هاي نظامي ايران و روسيه چه تـاثيري در تحـولات ژئـوپليتيکي و بـويژه کـد ژئـوپليتيکي منطقـه اي ايـران در ارتباط با کشورهاي سوريه ، عراق ، يمن و تحرک نظامي در اين منطقه را دارد؟ اين پژوهش از نوع کاربردي بـوده و روش آن از نوع توصيفي –با رويکرد تحليل کيفي داده ها و تجزيه و تحليل آمار توصيفي مي باشد.
به تصویر صفحه مراجعه شود همکاري هاي نظامي ايران و روسيه نيز در طول تاريخ (چه زماني که دو کشور هم مرز بوده اند و چه هـم اکنـون کـه مرزي با هم ندارند) بر اساس اولويت هاي طرفين و تحولات داخلي و پيراموني آنها و همچنين منافع يـا تهديـدهاي مشترک ، شکل گرفته است و دوام و ماندگاري روابط و همکاري هاي نظامي بين دو کشور تابعي از تغييرات داخلي و شرايط منطقه اي طرفين بوده است .
پرسشنامه که شامل دو بخش مي باشد اين است که در بخش اول از ويژگي عمومي جامعه که مرتبط با تحقيـق مـي باشـد سـنجيده شـده اسـت و در بخـش دوم بـه ميـزان ارتبـاط بـين همکاري هاي نظامي ايران و روسيه و تحولات ژئوپليتيکي منطقه اي ايران پرداخته شده است .
همکـاري هـاي عملياتي روسيه و ايران را در کشور سوريه ، مي توان يک همکاري استراتژيک دانست زيرا اين پيمان هـاي دفـاعي و همکاري هاي نظامي بر روابط ژئوپليتيکي کشورهاي طرف پيمان ، همچنين کشورهاي منطقه اي و فرامنطقـه اي خـارج از پيمان در سطوح کلان اثرگذاشته و موجب تحولات ژئوپليتيکي در منطقه شده است .