چکیده:
پژوهش حاضر با هدف طراحی و تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ای متناسب با معیارهای فرهنگی جامعه ایرانی، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی برای مدارس اثر بخش انجام شده است. این مطالعه یک پژوهش روش شناختی است که جامعه آماری آن شامل استادان گروه علوم تربیتی شمال غرب کشور از چهار استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل و زنجان است. در مرحله اول این پژوهش با استفاده از مبانی نظری و تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور ابعاد و مولفه های مدارس اثربخش استخراج شده و در مرحله دوم گویه های پرسشنامه با توجه به مولفه های مستخرج تدوین گردید. در مرحله سوم ویژگی های روان سنجی پرسشنامه با بهره گیری از روایی صوری، روایی محتوا، همسانی درونی و ثبات، مورد بررسی قرارگرفت. بر اساس نتایج حاصل از مرحله اول و دوم ، پرسشنامه اولیه در اختیار اعضا گروه پانل قرار داده شده و روایی صوری و محتوایی به صورت کمی و کیفی بررسی شد که مقادیر CVR و CVI ، 65/0 و 84/0 به دست آمد و بعد از اصلاحات این مقادیر به 75/0 و91/0 افزایش یافت. همسانی درونی سوالات (آلفای کرونباخ 982/0) و ثبات آزمون با استفاده از ضریب همبستگی درون طبقه ای به روش آزمون-بازآزمون از طریق پاسخگویی 60 نفر از گروه هدف به پرسشنامه 931/0 به دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که پرسشنامه طراحی شده از روایی وپایایی لازم برخوردار بوده و می تواند ابزار مناسبی برای سنجش اثربخشی مدارس یا تدوین الگو برا ی مدارس اثربخش باشد.
The study aimed to design and determine the questionnaire psychometric properties appropriate to the cultural standards of the Iranian community, the fundamental reform document and the national curriculum for effective schools. This was a methodological research ,That is statistical population included the professors of Department of Educational Sciences of four provinces in Northwest of Iran: West Azarbaijan, East Azarbaijan, Ardebil and Zanjan. In the first stage, the dimensions and components of effective schools were extracted using theoretical foundations and researches done inside and outside the country, and in the second stage, the questionnaire items were developed considering the extracted components. In the third stage, the psychometric properties of the questionnaire were evaluated using face validity, content validity, internal consistency and stability. Based on the results of the first and second stages, the initial questionnaire was provided to panel group members and the face and content validity were evaluated qualitatively and quantitatively. CVR and CVI values were obtained 0.65 and 0.84, respectively. After adjusting, these values increased up to 0.75 and 0.91. The internal consistency of the questions (Cronbach's alpha 0.982) and the test stability were obtained 0.931 by using the inter-class correlation coefficient with the test-retest method, through the response of 60 people from the target group to the questionnaire. The results showed that the designed questionnaire had the required validity and reliability and could be an appropriate tool for assessing the effectiveness of schools or developing models for effective schools.
خلاصه ماشینی:
بر اساس نتایج حاصل از مرحله اول و دوم ، پرسشنامه اولیه در اختیار اعضا گروه پانل قرار داده شده و روایی صوری و محتوایی به صورت کمی و کیفی بررسی شد که مقادیر CVRو CVI ، ٠/٦٥ و ٠/٨٤ به دست آمد و بعد از اصلاحات این مقادیر به ٠/٧٥ و٠/٩١ افزایش یافت .
مطالعه انجام شده توسط مگولود جی آر (٢٠١٧, Magulod Jr) تحت عنوان " عوامل موثر بر اثربخشی مدارس و عملکرد در مدارس ابتدایی دولتی و خصوصی: پیامدهای برنامه ریزی آموزشی در فیلیپین " برای ارزیابی اثربخشی مدارس ابتدایی دولتی و خصوصی از پرسشنامه ای که شامل هفت بعد: محیط امن و منظم ، جو انتظارات بالا برای موفقیت ، رهبری آموزشی، فرصت وزمان لازم برای دانش آموزان جهت یادگیری و انجام تکلیف ، ماموریت روشن و متمرکز، نظارت مکرر بر پیشرفت دانش آموز، روابط خانه -مدرسه که در قالب ٣٦ سوال مورد استفاده قرار گرفته است .
این مولفه ها عبارتند از: ساختار سازمانی مدرسه ، اهداف علمی، فضای آموزشی با نشاط و پویا، رضایت گروههای ذی نفع ، جو مثبت مدرسه ، رهبری آموزشی و اداری، فرصت های مشارکت ، تامین منابع ، توسعه حرفه ای، تعهد حرفه ای وسیع ، برنامه درسی تعریف شده ، اثربخشی معلم ، جایگاه دانش آموز، که برای آزمون این مولفه ها و پاسخگویی به سوالات تحقیق ، بر اساس متغییر های مذکور، پرسشنامه محقق ساخته را تهیه و روایی پرسشنامه را به صورت کیفی و پایایی سوالات پژوهش از طریق آلفای کرونباخ ٠/٩٥ به دست آورد.