چکیده:
فرهنگ پوشش و نوع پوشاک مردم ارزشها و نگرشها و فرهنگ جامعه را نمایان میکند. جوانان قشر نوجو و فعال جامعه و ترسیمکنندة فردای آن هستند. ازاینرو، در پژوهش حاضر، فرهنگ پوشش جوانان شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن مطالعه شده است. این پژوهش با روش پیمایشی، دختران و پسران 18 تا 35 ساله را در دو منطقة بالا (منطقة ۲) و پایین (منطقة ۱۶) شهر تهران تحت بررسی قرار داده است. شیوة نمونهگیری خوشهای و تکنیک گردآوری دادهها پرسشنامه بوده است. مطابق یافتههای توصیفی، سبک لباسپوشیدن پسران و دختران در مناطقِ بررسیشده تفاوت معناداری نداشته است. سبک پوشش پاسخگویان زن نیز در مهمانیهای زنانه در دو منطقه تفاوت معناداری نداشت، اما استفاده از لباسهای یقهباز در مهمانیهای زنانه در منطقة 2 چهاربرابر زنان منطقة 16 بوده است. بهلحاظ رنگ لباس، میان مردان و زنان تفاوت معناداری مشاهده نشد، اما میزان استفاده از رنگهای روشن در منطقة 2 و میزان استفاده از رنگهای تیره در منطقة 16 بیشتر بوده است. با توجه به یافتههای تبیینی، سبک پوشش مردان با سن، تحصیلات، سرمایة فرهنگی، معیارهای خرید پوشاک و ارزشها و نگرشهای آنان همبستگی مستقیم و معنادار دارد. پایبندی دینی مناسکی نیز با سبک پوشش همبستگی قوی معکوس و معنادار نشان میدهد؛ به این معنا که هرچه پایبندی دینی مردان در بعد مناسکی بیشتر باشد، مدگرایی در پوشش آنان کمتر و تمایل آنان به سبک پوششی سنتی و رسمی بیشتر میشود. مطابق یافتههای پژوهش، سبک پوشش با متغیر ارزشها و نگرشهای پاسخگویان همبستگی معناداری دارد، اما برای دختران و پسران نتیجة متفاوتی را نشان میدهد: این رابطه در میان پسران مستقیم و در میان دختران معکوس است؛ یعنی هرچه ارزشها و نگرشهای دختران سنتیتر باشد، گرایش آنها به سبک پوشش مدرن بیشتر است. این الگو در مهمانیها با سبک پوشش زنانه و لباسهای با پوشانندگی کمتر و در فضاهای عمومی با پوشش غیراسلامی (جلوهگرانه) خود را نشان میدهد.
The culture of clothing and dress style represents the values, attitudes and the culture of that community and people, specialy youths. The study aims at investigating the clothing culture of youth and its correlates in Tehran. This study was conducted on youth of 18-35 in two districts of 2 (high SES) and 16 (low SES). The sample was selected via cluster sampling method. The findings of study show no significant difference between the boys and girls'' dressing style in the studied districts(2 &16) generally. .At the feminine parties of district 2, wearing the low cut dresses were fourfold of district 16. Although there was no significant difference in the colors of clothes between boys and girls, but overally the use of bright colors in district 2 and the use of dark colors in district 16 were more prevalence. Based on the inferential analysis, boys''s style of clothing has a direct and significant correlation with their age, education, cultural capital, purchasing criteria, and their values and attitudes. Religiosity had a strong inverse correlation with boy''s style of clothing, meaning that religious boys tend to wear more traditional and conventional style. According to the findings, the style of clothing has a significant correlation with the respondants'' values and attitudes. But this relation is somehow different among boys and girls. The relation is direct among boys and reverse among girls. This means that among girls more traditional attitued and values cause to their more tendency toward modern styl of clothing. This pattern in parties appears with feminine clothing style and less cover dresses and in the public spaces appears with non Islamic cloths and appearance.
خلاصه ماشینی:
کنترل ظواهر فیزیکی و به ویژه شیؤە لباس پوشیدن ، آن هم در کلان شهری چون تهران که در آن فرد در گروه های متعددی درگیر می شود، اهمیت زیادی پیدا می کند، درحالی که غالبا فرصت کافی برای شناخت شخصیت و خلقیات هم وجود ندارد؛ به ویژه در زمینه های مدرن ، که در آن ، سبک زندگی و مصرف و سلیقه عامل تشخص و تمایز اجتماعی محسوب می شود.
درعین حال ، ازآنجاکه عامل "دین داری " در جامعة ایران همواره نقش مهمی در تکوین هویت فردی و اجتماعی افراد دارد، و از طرف دیگر، نظام سیاسی جمهوری اسلامی باعث اهمیت یافتن قواعد و قوانین و ضوابط دینی در زندگی روزمرٔە مردم شده ، شایسته است که تأثیر 69 این عامل بر سبک پوشش جوانان در نظر گرفته شود؛ به ویژه آنکه پای بندی دینی و نوع دین داری در میان طبقات و اقشار مختلف جامعه بسیار متفاوت است .
پایگاه اقتصادیـاجتماعی ، به طور مستقیم و کمی ، با سبک پوشش جوانان هم بستگی دارد، اما از طریق آنچه تحت عنوان ارزش ها و نگرش های اجتماعی هر طبقه ، درباب پوشش ، معیارهای خرید و مصرف و نیز سرمایة فرهنگی بررسی کردیم ، مشخص شد که افراد سعی می کنند از پوشش برای نمایش جایگاه اقتصادی و اجتماعی خود استفاده کنند.