چکیده:
رشد شتابان شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در دهه های اخیر، نگاه برنامه ریزان شهری را به مباحث پایداری و توسعه پایدار معطوف داشته است و در این بین محله به عنوان هسته اصلی توسعه شهری از نظام رسمی برنامه ریزی فضایی به دور مانده و محلاتی شکل گرفته اند که به لحاظ رعایت اصول و قواعد ﺑﺎ اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪی ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی در تضاد قرار گرفته اند لذا این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل میزان ﭘﺎﯾﺪاری و سطوح پایداری ﻣﺤﻼت ﻣﻨﺘﺨﺐ واﻗﻊ در چهار نوع بافت قدیمی، بافت میانی، بافت جدید و اسکان غیررسمی بر مبنای 5 شاخص اصلی (کالبدی،اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، خدماتی، زیست محیطی) و 44 شاخص فرعی استخراج شده، صورت گرفته که ابتدا با استفاده از مدل کمی تاپسیس و وزن های آنتروپی شانون اقدام به رتبه بندی محلات شده که رتبه محلات شکل گرفته در بافت میانی و قدیمی به دلیل نزدیکی به مرکز شهر و برخورداری بهتر، مطلوبتر و رتبه محلات نوساز و اسکان غیر رسمی که در دهه های اخیر توسعه یافته اند در رتبه های پایین تری از لحاظ مقایسه قرار گرفته اند. و سپس محلات مورد مطالعه با استفاده از مدل تحلیل خوشه ای در سه سطع پایدار و نیمه پایدار و ناپایدار دسته بندی شده که محلات شکل گرفته در بافت میانی و قدیمی در سطح پایدار و محله بافت نوسازدر سطح نیمه پایدار و محلات اسکان غیررسمی در سطح ناپایدار شکل گرفته اند.
خلاصه ماشینی:
تحليل پايداري محلات شهري بر مبناي شاخص هاي توسعه پايدار (نمونه موردي شهر مهاباد) 1 ادريس پروزن دانشجوي دکتري جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامي ، سمنان ، ايران زينب کرکه آبادي استاديار جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامي ، سمنان ، ايران عباس ارغان استاديار جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامي ، سمنان ، ايران تاريخ دريافت مقاله : ١٣٩٥/١٠/٠٥ تاريخ پذيرش مقاله : ١٣٩٥/١٢/٢٤ چکيده رشد شتابان شهرنشيني و مشکلات ناشي از آن در دهه هاي اخير، نگاه برنامه ريزان شهري را به مباحث پايـداري و توسـعه پايـدار معطوف داشته است و در اين بين محله به عنوان هسته اصلي توسعه شهري از نظام رسمي برنامه ريزي فضايي به دور مانده و محلاتي شکل گرفته اند که به لحاظ رعايت اصول و قواعد با اهداف توسعه ي پايدار شهري در تضاد قرار گرفته اند لذا اين پژوهش بـا روش توصيفي - تحليلي و با هدف تحليل ميزان پايداري و سطوح پايداري محلات منتخب واقع در چهار نوع بافت قديمي ، بافـت ميـاني ، بافت جديد و اسکان غيررسمي بر مبناي ٥ شاخص اصلي (کالبدي ، اجتماعي - فرهنگي ، اقتصادي ، خدماتي ، زيسـت محيطـي ) و ٤٤ شاخص فرعي استخراج شده ، صورت گرفته که ابتدا با استفاده از مدل کمي تاپسيس و وزن هاي آنتروپي شانون اقدام به رتبـه بنـدي محلات شده که رتبه محلات شکل گرفته در بافت مياني و قديمي به دليل نزديکي به مرکز شهر و برخورداري بهتـر، مطلـوب تـر و رتبه محلات نوساز و اسکان غير رسمي که در دهه هاي اخير توسعه يافته اند در رتبه هاي پايين تري از لحاظ مقايسه قرار گرفته انـد.