چکیده:
در دهههای اخیر دولتها در سراسر جهان، مکانیسم بازار را بهصورت گسترده در بخش انرژی برق پذیرفته و به کار گرفتهاند. این فرایند تجدید ساختار نامیده میشود که هدف آن، گذار از چارچوب انحصاری در صنعت برق بوده است و منجر به دستیابی به رقابت و کارایی بیشتر نیز شده است. صنعت برق ایران نیز در این مسیر قرارگرفته و بازاری برای رقابت روزانه درفروش برق ایجادشده است. مکانیسم پیشنهاد عرضه، به عنوان الگوی اساسی در تجدید ساختار در ایران نیز پذیرفته شده است تا همزمان قابلیت اطمینان در بازار برق، نیز تضمین گردد. در این روش نیروگاهها، پیشنهادها پلهای برای فروش برق تولیدی خود ارائه میدهند و بهترین پیشنهادها از سوی مدیر بازار پذیرفته میشوند. در مقاله حاضر، مدل پایهای پیشنهاددهی عرضه، ناشی از رویکرد هولمبری معرفی شده و بر اساس آن، پیشنهاددهی کنونی در بازار برق ایران با مدل پیشنهاددهی بهینه فوق مورد مقایسه و تحلیل قرار میگیرد. برای این منظور ابتدا ساختار نااطمینانی تقاضا در روز- ساعتهای معین در فصول مختلف، تخمین زده شده و سپس نتایج مدل، استخراج گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که کماکان پیشنهاددهی عرضه در بازار برق ایران در واحدهای نیروگاهی منتخب بخش دولتی، ابتدایی بوده و میتواند با استفاده از مدل مذکور بهبود یابد. مکانیسم جایگزین تسویه با قیمت یکنواخت نیز لازم است اجرایی شود تا امکان مقایسه دو مکانیسم فراهم گردد.
During the past few decades, governments around the world have been allowing market forces to play an increasing role in the electricity sector. The transition from the monopoly framework has led to the restructuring of the electricity market in leading economies to achieve greater competition and efficiency. Government of Iran also has been implemented a daily market for the competition of power plants in electricity sales based on supply bidding mechanism in order to guarantee reliability and efficiency. The basis of this mechanism is the Klemperer and Meyer (1989) study. This paper first introduces the supply bidding model of Holmberg (2009). Then current bidding of selected power plant in the Iranian electricity market compare with the optimal bidding. For this purpose, the demand uncertainty structure is estimated at the specified days in different seasons. Finally the optimal bids of Holmberg model are estimated. The results indicate that supply bids of the selected public power plant are suboptimal and can be improved by using the model. Alternative payment approach called uniform price can also be replaced to compare two mechanisms.
خلاصه ماشینی:
در ادامه اين مقاله ، ابتدا در قسمت دوم ، مباني تجديد ساختار و جزييات ساختار بازار برق ايران ، مکانيسم پيشنهاددهي قيمت و رقابت نيروگاه ها در آن ، تشريح ميشود و ضمناً مرور مختصري بر پيشينه صورت ميگيرد، آنگاه در قسمت سوم ، مدل هولمبري ١ (٢٠٠٩)، به عنوان مبناي نظري پژوهش ، کاملاً معرفي و استخراج خواهد شد و نهايتاً در قسمت چهارم ، نتايج تخمين زده ميشود.
نتيجه اين انتخاب ، روز قبل به واحدهاي نيروگاهي منعکس ميشود و بنابراين مثلاً واحد نيروگاهي 1 Market Organizer 2 Supply Function 3 Offer Curve 4 One-side Auction 5 Day Ahead Market 6 Price Cap مفروض مورد اشاره ، پيشاپيش ميداند که در ساعت مقرر بايد ٩٠ مگاوات توان روي شبکه قرار دهد.
هولمبري (٢٠٠٨) و هولمبري (٢٠٠٩)، در دو مطالعه نظري پياپي تحت عنوان تعادل نگاشت عرضه با قيد ظرفيت و تعادل هاي تابع عرضه در حراج پرداخت بر اساس 1 Bushnell, Mansur & Saravia پيشنهاد، بازار برق با نااطميناني تقاضا را در نظر گرفته و مدلسازي ميکند.
٣- مدل پژوهش براي بازار برق Pay-as-Bid با آنچه گفته شد روشن است که مسئله بهينه سازي نيروگاه ها اين است که چه تابع قيمت - مقدار يا پيشنهاد عرضه اي ارائه کنند که متضمن حداکثرسازي سود باشد.
پيچيدگي پيشنهاددهي در بازار پرداخت بر اساس پيشنهاد در اين است که هر بنگاه بايد يک نگاشت عرضه پله اي پيشنهاد کند و اين امر صورت بندي مسئله بهينه سازي بنگاه هاي رقابت گر را دشوار ميسازد، به ويژه که عدم قطعيت در تقاضا نيز وجود دارد.