چکیده:
منبع شناسی یکی از منابع مهم مرجع و حاوی اطّلاعات کتابها، مقاله-ها، پایاننامه ها و دیگر منابع اطّلاعاتی است. با توجّه به حجم روزافزون انتشار منابع اطّلاعاتی، انجام پژوهش بدون منبع شناسی عملا امکان پذیر نیست. مقاله پیش رو با هدف منبع شناسی ابومسلم خراسانی و با استفاده از روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی بر آن است تا به معرّفی آثار نوشته شده (کتابها، مقالهها، پایان-نامهها و مدخلهای دانشنامه ها) دربارۀ ابومسلم خراسانی در زبانهای مختلف بپردازد. مقاله حاضر در سه بخش تنظیم شده است: منبعشناسی آثار فارسی، آثار عربی و آثار لاتین دربارۀ ابومسلم خراسانی که هر یک از چند زیرشاخه تشکیل شده است. حوزۀ پژوهشی مقاله حاضر تحقیقات جدید است. معرفی منابع دستۀ اوّل دربارۀ ابومسلم خراسانی خود پژوهشی مستقل و خارج از حوزۀ پژوهشی مقالۀ حاضر است. لازم به یادآوری است تاکنون کتاب یا مقالهای درباره منبعشناسی ابومسلم خراسانی نوشته نشده و این مقاله در نوع خود نخستین اثر است. همچنین در مقّدمه، به زندگانی ابومسلم خراسانی پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
به امر ابراهیم امام، ابومسلم باید در خراسان میماند و به تقویت بنیانهای قیام عبّاسیان در خراسان میپرداخت و قحطبۀ بن شبیب از دیگر سرداران مهم عبّاسیان در آغاز حکومت عبّاسی، مأموریت یافت تا به دنبال نصر بن سیّار برود و بخشهای میانی فلات ایران را زیر سلطه عبّاسیان دربیاورد (مؤلف نامعلوم، 1391: 321).
- اشپولر، برتولد، (1386)، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ترجمه جواد فلاطوری، ج 1، تهران: علمی فرهنگی.
- دانیل، التون آل، (1389)، تاریخ سیاسی و اجتماعی خراسان در آغاز حکومت عبّاسیان، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: علمی فرهنگی.
- ----------، (بیتا)، ابومسلم خراسانی، ترجمه حبیب الله آموزگار، تهران: بینا.
- ---------، (1391)، ابومسلم خراسانی، ترجمه حبیب الله آموزگار، تهران: دنیای کتاب.
- فراهانی، حسین، (1377)، ابومسلم خراسانی بزرگترین سردار ایرانی پس از اسلام، تهران: علمی.
مقالهشناسی ابومسلم خراسانی - آقاجانی قناد، علی، (1385)، «جریان شناسی بنی هاشم پس از قیام عاشورا»، تاریخ اسلام، شماره 28.
- عبّاسی، علی اکبر، ابومسلم خراسانی و دلایل عناد او با داعیان عبّاسی، تاریخ اسلام در آیینه پژوهش، شماره 31، پاییز و زمستان 1390، صص 109-128.
- -----------، (1396)، «تأمّلی بر توصیههای ابراهیم عبّاسی به ابومسلم خراسانی در آستانه قیام عبّاسیان در خراسان»، پژوهش نامه خراسان بزرگ، دوره 7، شماره 27، صص 29-40.
- مؤلف نامعلوم، (1292)، «حکایت ابومسلم خراسانی»، اسلام، شماره 5، صص 35-44.
- Moscati, s, (1982) “Abu muslim”, Encyclopedia of islam, edition 2, vol 1, p 145.
- Moscati, s, (1982) “Abu muslim”, Encyclopedia of islam, edition 2, vol 1, p 145.