چکیده:
هدف از این پژوهش تبیین جامعهشناختی عوامل مؤثر بر مدیریت بدن مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران است. در شرایطی که منبع اصلی شکلگیری ارتباط و تبیین معنای هر چیزی به ظواهر تقلیل یابد، بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی مییابد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و باندورا چارچوب نظری پژوهش را تشکیل میدهند. جامعه آماری پژوهش اعضای باشگاههای پرورش اندام شهر تهران بودند و برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. از روش پیمایشی برای تبیین تأثیر عوامل اجتماعی بر مدیریت بدن استفاده گردید. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه محققساخته جمعآوری و با آزمون آلفای کرونباخ اعتبار سنجی شد و از آزمون آماری همبستگی برای تحلیل فرضیهها استفاده شد. آزمون همبستگی بین دو متغیر سرمایه فرهنگی و مدیریت بدن نشان داد که این رابطه معکوس است. اگرچه در نظریات مختلفی که در این پژوهش مطرح گردیده و یافتههای سایر محققان ارتباط مستقیمی بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی وجود دارد، اما باید توجه داشت افرادی که از دانش و پایگاه اجتماعی- اقتصادی پایینتری برخوردارند از روشهای نامناسب برای تغییر ظاهر خود استفاده میکنند. آزمون همبستگی بین مدیریت بدن و یادگیری رفتار دیگران نشان داد که در سطح معنیداری 5 درصد ارتباط مستقیم و معنیدار بین دو متغیر وجود دارد. همچنین، آزمون همبستگی بین هر یک از متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نمایش ظاهر مورد پسند دیگران با مدیریت بدن، نشان داد بین این متغیرها و متغیر وابسته مدیریت بدن، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد.
The aim of this study was to investigate the impact of social factors on the body management among men 18 to 45 in Tehran. in conditions in which an original source of getting up of relation and semantic specification of every thing comes down to appearances. body as a tool of expressing identity becomes more crucial. Theories of Goffman, Giddens, Elias, Bourdieu and Bandura formed the theoretical framework of this research. Statistical population was the members of body building gyms in Tehran and the size of random sample was 384 (Cochran’ formula was used). Survey method was used for explaining the impact of social factors on the body management. Necessary informations were collected through questionnare and its reliability was tested by Cronbach's alpha statistic. Statistical tests which are applied in this research is correlation. Correlation test between two variables of cultural capital and body management expressed that this relation is viceversa. Although, different ideas which have been considered in researeh and there is a direct relation between body management & cultural capital in other findings but it should be noticed conversely people who have less knowledge & socio-economic status use improper ways for changing of their appearance. Correlation between body management and learning behavior of others showed that the direct relationship between two variables. showing the socioeconomic status and displaying the appearance of others) in relation to body management, showed a direct and meaningful relationship between these variables and the dependent variable of body management.
خلاصه ماشینی:
اگرچه در نظریات مختلفی که در این پژوهش مطرح گردیده و یافته های سایر محققان ارتباط مستقیمی بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی وجود دارد، اما باید توجه داشت افرادی که از دانش و پایگاه اجتماعی- اقتصادی پایین تری برخوردارند از روش های نامناسب برای تغییر ظاهر خود استفاده میکنند.
هم چنین ، آزمون همبستگی بین هر یک از متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران ، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نمایش ظاهر مورد پسند دیگران با مدیریت بدن ، نشان داد بین این متغیرها و متغیر وابسته مدیریت بدن ، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد.
مسئله مدیریت بدن برای پسران به قدری مهم شده که آنان ممکن است نسبت به تناسب و زیبایی اندام خود حالت وسواسی پیدا کنند، ادامه این وسواس سبب بروز نوعی بیماری به نام بهداشت عصـبی در افراد میشود و فرد برای رسیدن به شرایط ایده آل بدنی اقدام به هرکاری (از جملـه اسـتفاده از داروهـای نیروزا، پرخوری و استفاده از انواع خوراکی ناسالم ) میکند (لطف آبـادی، ١٣٧٨: ١٧١).
(30:1376 نظر به پیشینه پژوهش و نظریات محققان و دانشمندان علوم اجتماعی میتوان مدل نظری پژوهش را به شکل زیر ترسیم کرد: (رجوع شود به تصویر صفحه) 130 در این تحقیق با توجه به چارچوب نظری و مدل نظری پژوهش فرضیه های زیر قابل طرح است : ١- بین یادگیری رفتار دیگران و مدیریت بدن مردان ١٨ تا ٤٥ سال شهر تهران رابطه وجود دارد.
٣- بین نمایش ظاهر مورد پسند دیگران و مدیریت بدن مردان ١٨ تا ٤٥ سال شهر تهران رابطه وجود دارد.