چکیده:
زبان در برخورد با زبان های متفاوت دستخوش تغییرات بوده است که مهم ترین آنها فرایند
قرض گیری می باشد. این واژگان پس از ورود به زبان مقصد با قواعد خاص آن زبان تطبیق
می یابد تا آسیب جدی به زبان وارد نگردد و از غنای آن کاسته نشود . این مقاله به بررسی
واژگان قرضی در رمان بادبادک باز اثر خالد حسینی و ترجمه ی مهدی غبرائی پرداخته است و
حدود صد واژه ی قرضی به صورت تصادفی از این اثر استخراج شده است . در این مقاله سعی بر
آن بوده تا تغییراتی که بر واژگان قرضی اعمال گردیده تحلیل و بررسی شود . برای نیل به این
هدف قواعد واجی حاکم بر فرایندهای واجی در تعدادی از واژگان بررسی شده تا تغییرات
حاصل پس از ورود به زبان فارسی کشف و معرفی گردد. این فرایندها شامل فرایند درج اعم از
واکه یا همخوان، تغییر در واکه اعم از افراشتگی و افتادگی، و نیز تقویت و تضعیف می باشد .
مطالعه ی حاضر که تغییرات واجی و آوایی واژگان قرضی پس از ورود به زبان فارسی در آن
بررسی شده است نشان داده است که در بسیاری از موارد، واژه نیاز به درج واکه یا همخوان
دارد تا بومی شود و طبق قواعد واجی وارد زبان مقصد شود . به علاوه، یکی دیگر از مهم تر ین
تغییرات واجی که در واژگان قرضی دیده شد، تقویت و تضعیف خوانده می شود که طی آن
برخی عناصر که در واژه ی قرضی وجود دارد، با عناصر واجی که از نظر ساختاری و آوایی
نزدیک به آن باشند ، جانشین می شود . در برخی موارد نیز واکه ای به واکه ی دیگر تبدیل شده
است تا اثر بیگانگی آن کاهش یابد.
خلاصه ماشینی:
مطالعهی حاضر که تغییرات واجی و آوایی واژگان قرضی پس از ورود به زبان فارسی در آن بررسی شده است نشان داده است که در بسیاری از موارد، واژه نیاز به درج واکه یا همخوان دارد تا بومی شود و طبق قواعد واجی وارد زبان مقصد شود.
همانطور که در جدول 1 دیده می شود برخی وامواژه ها مانند studio, stereo" و "slideکه در زبان انگلیسی دارای ساخت CCV هستند، پس از ورود به زبان فارسی یک واکه در ابتدای هجا درج شده است تا با قواعد زبان فارسی هماهنگ باشد و (رجوع شود به تصوير صفحه) 2-1-3 فرآیند درج همخوان همانطور که پیشتر ذکر شد، در زبان فارسی براساس قواعد واجی هر هجا با یک همخوان آغاز میشود و ساختار هجا به صورت CVC است.
به عنوان نمونه در واژهی /steɪdɪəm/ هجای اول با یک همخوان آغاز شده است که پس از ورود به زبان فارسی به صورت [ʔestɑijom]تلفظ میشود که بر طیق قواعد این زبان درج همخوان و واکه در ابتدای هجای آغازی روی داده است.
(رجوع شود به تصوير صفحه)در واژهی دیگری چون /steraɪl/ که دارای واکهی مرکب /aɪ/ است به هنگام ورود به زبان فارسی این واکهی مرکب افتان تبدیل به واکه ساده افراشتهی /i/ میشود.
به عنوان نمونه واژهی /reɪdɪəʊ/ در زبان فارسی به صورت [rɑdijo] تلفظ میشود، به عبارتی واکهی مرکب افتان /eɪ/ به واکهی ساده ی [ɑ] تبدیل شده است.
وام واژهی "دکوراسیون" نیز جز این فرآیند محسوب میشود: (رجوع شود به تصوير صفحه)واکهی مرکب افتان /əʊ/ که متشکل از دو واکه ی /ə/ و/ʊ/ است در زبان مقصد به یک واکهی ساده تبدیل میشود.