چکیده:
اﻟﮕﻮی رﺷﺪ ﮐﻮدﮐﺎن دارای دو ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و رواﻧﯽ اﺳﺖ. ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ رﺷﺪ ﻗﺪ، وزن، ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ، اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ، اﻋﺼﺎب و ﻏﺪد ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻌﺪ رواﻧﯽ ﻣﻮاردی ﻫﻤﭽﻮن ﺑﻌﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ، ﺑﻌﺪ ﻋﺎﻃﻔﯽ، ﺑﻌﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺑﻌﺪ اﺧﻼﻗﯽ را در ﺑﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺤﺚ را از ﺑﯿﻦ دو ﺑﻌﺪ ﭘﯿﺶﮔﻔﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ اول ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﻣﺨﺘﺺ ﮐﺮده و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ رﺷﺪ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﮐﻮدک را از ﻣﻨﻈﺮ آﻣﻮزهﻫﺎی اﺳﻼﻣﯽ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﯾﺎت ﻗﺮآن و رواﯾﺎت ﻣﻌﻠﻮم ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ رﺷﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﮐﻮدک دو ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه وراﺛﺖ و ﻣﺤﯿﻂ اﺳﺖ. ﺧﻮد ﻣﺤﯿﻂ ﻧﯿﺰ در ﺳﻪ زﯾﺮﺷﺎﺧﻪی: 1. ﺗﻐﺬﯾﻪ، 2. ﺑﻬﺪاﺷﺖ و ﺳﻼﻣﺖ و 3. ورزش ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺖ. ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺟﺴﻢ و روح آدﻣﯽ در ﻫﻢ ﺗﻨﯿﺪه اﻧﺪ، ﻗﻄﻌﺎ ﻋﻮاﻣﻞ دوﮔﺎﻧﻪی ﻣﺰﺑﻮر ﯾﻌﻨﯽ وراﺛﺖ و ﻣﺤﯿﻂ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ، اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﯽ در رﺷﺪ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی رواﻧﯽ ﮐﻮدک ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ.
خلاصه ماشینی:
(استادان طرح جامع آموزش خانواده ، ١٣٨٥: ٢٠٩) در نهايت آنچه قصد داريم در مقاله حاضر به عنوان يک برنامه تربيتي و الگوي رشد بر اساس يافته هاي حاصل از احاديث و روايات منقول از پيامبر و پيشوايان ديني، در اختيار والدين محترم قرار دهيم بر پايه اين سخن از رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلم است که ميفرمايد: «الولد سيد سبع سنين ، و خادم سبع سنين و وزير سبع سنين ».
(کريمي قهي، ١٣٨٤: ١٢) بنابراين آنچه در اين مقاله بدان خواهيم پرداخت بررسي عوامل موثر بر رشد استعدادهاي کودک تا چهارده سالگي براساس همان حديث گرانبها از پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلم است .
در بررسي «رابطه ي بازي رمزي و تحول شناختي در کودکان ٧-٤ ساله پرورشگاهي و غير پرورشگاهي» فريبا يوسف نظري به اين نتيجه ميرسد که کودکان پرورشگاهي تقريبا در تمامي آزمون هاي انجام شده در سطح پايين تري از کودکان غير پرورشگاهي قرار دارند (يوسف نظري، ١٣٧١) و يا در بررسي «رابطه ي هوش با استعداد و خلاقيت » نوشته ي رحمت الله خوارزمي و رقيه ايران يار اشاره ميگردد که با کشف قابليت هاي افراد و تقويت اين استعدادها ميتوان خلاقيت را نهادينه کرد که راه آسان آن ، تمرکز والدين و مربيان بر علايق کودک و محصولات فکري و عملي اوست .