چکیده:
کم فشار دریای سرخ یکی از عوامل سازنده اقلیم در شمال آفریقا می باشد، که در ابتدا حالت حرارتی داشته و در فصل زمستان حالت ترمودینامیکی پیدا می کند، و با عمیق شدن ناوه ی آن در دوره سرد سال به سمت شرق دریای سرخ حرکت کرده و بر روی ایران نیز گسترش می یابد، از آنجایی که بررسی زمانی-مکانی کم فشار دریای سرخ در شناخت زمان فعالیت و بارش های این سامانه نقش بسزایی دارد. بنابراین آشنایی با ویژگی های این کم فشار، همواره مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به این شرایط که بارندگیاصلی ترین منبع تأ مین آب میباشد، تغییرات زمانی و مکانی بارش در منطقه بسیارچشمگیر بوده و این موضوع باعث اثرات سوء در فعالیتهای اقتصادی و معیشتی به ویژه کشاورزی شده است. در این پژوهش سعی بر آن شده، که با روشهای مختلف این تغییرات را شناسایی و تحلیل بر روی آن صورت بگیرد. برای انجام این پژوهش از دادهها ی ارتفاع تراز 1000 هکتوپاسکال بازکاوی شده NCEP/NCAR با تفکیک شبکه ای 5/2 در 5/2 استفاده شده است. بررسی ها نشان داد کم فشار دریای سرخ در فصل سرد به سبب تأمین رطوبت کافی در منظقه شمال آفریقا نقش عمده ای در بارش های جنوب غربی ایران دارد. همچنین بیشترین زمان گسترش آن در ماه های آبان و آذر شناسایی و کم ترین فعالیت آن مربوط به ماه های گرم سال می باشد، در ماه های آبان و آذر نیز اوج فعالیت این سامانه شناسایی شده است. همچنین، شدت و گسترش کم فشارمورد مطالعه قرار گرفت و با توجه به یافته ها، طی سالهای اخیر کاهش یافته است.
Low Pressure of Red Sea is one of the climates constructing agent in North Africa. Low Pressure of Red Sea has thermal state at the first and then converts to thermodynamic state in the winter. Together with Low Pressure of Red Sea’s deepening trough in the cold period of year, it moves to the west part of the Red Sea and also expands to the Iran .Since the low-pressure check once-place Red Sea in recognition of the activity and rainfall this system plays an important role. So familiar with the features of this low pressure, attention is located. Due to the condition that provision of water is the main source of rainfall, temporal and spatial variation of precipitation was very important in the region and this causes adverse effects especially in the economic activities and livelihood is agriculture. During cold seasons of year with penetration of high pressure tab into Northern part of the Sudan with pour cold weather in media, low pressure in the Sudan invigorates and absorb humid from Red Sea. In fact this frontless system is not active at first. Due to the stretching of this system to Red Sea, it will activate by facing to the air mass of Red Sea. During this research, data sets with high level equal to 1000 (HPA) inducted by NCEP/NCAR with Network breakdown of 2.5 2.5 are used. Due to the use of high according to meter in 1000 HPA, extraction of data sets were done using Grads software and for the extraction of results, MATLAB has been used. Finally, for the purpose of drawing figures, SORFER is used .Based on exploration of data sets, due to the providing humidity, Red Sea’s low pressure is the main source for precipitation in the Southwest of the Iran .also Mean and coefficient of variation maps and statistical mean in 1000 HPA height is calculated. Maximum activity time of this system is determined as November and December. According to our results, intensity and extension of this system are reduced during recent years
خلاصه ماشینی:
بررسی مکانیسم گسترش و شدت کم فشار دریای سرخ حسین عساکره1، هوشنگ قائمی2، *شیمارضایی1 3استاد دانشگاه زنجان، 2کارمند پژهشکده هواشناسی 3کارشناسارشد (اقلیمشناسی سینوپتیک) تاريخ دريافت: 10/10/93 ؛ تاريخ پذيرش: 9/8/94 چکیده کم فشار دریای سرخ، یکی از عوامل سازنده اقلیم در شمال آفریقاست که در ابتدا حالت حرارتی داشته و در فصل زمستان حالت ترمودینامیکی پیدا میکند و با گسترش زبانه کم فشار تراز پایین در دوره سرد سال به سمت شرق دریای سرخ حرکت کرده، بر روی ایران نیز گسترش مییابد.
عبدالحسینی (1358)، در پایاننامۀ خود پس از بررسی چندین کم فشار سودانی حرکت به سمت جنوب پرفشار جنب حاره و عمیق شدن ناوه در شرق مدیترانه و خاورمیانه، همچنین استقرار جت جنب حاره در ماههای زمستانی روی دریای سرخ را در گسترش، حرکت و تغییر جهت این کم فشارها لازم دانسته است.
کمینه و بیشینه این ماه بهترتیب 5/56 و 7/129 و دامنه تغییرات آن نیز 2/73 است (شکل 4-ب)، در ماه اردیبهشت (با میانگین 94 متر ژئوپتانسیل) برخلاف ماه قبل، هسته فشار با مرکز 125 متر ژئوپتانسیل روی شمال اروپا تشکیل شده، روی کشور سودان نیز ارتفاع 75 متر ژئوپتانسیل با امتداد جنوبغربی- شمالشرقی در محدوده بین شهر شمال دلقو و شهر تلودی را در بر میگیرد که روی دریای سرخ کشیده شده است.
Synoptic patterns Frabar Brdmay North East Siberia and its influence in Iran, Ph. D thesis, Geography, Tehran University Elfandy, 1952.
landing a synoptic review of the Red Sea and its effect on precipitation in Iran, Ph. D thesis, physical Geography (climate) Javanmard, 2005.