چکیده:
همگرایی منطقهای یکی از چالشهای مهم در کشورهای در حال توسعه است. بر اساس ادبیات اقتصادی، عوامل متعددی از جمله سرمایهگذاری در نیروی انسانی بر همگرایی منطقهای اثرگذار هستند. از این رو، هدف این مطالعه، بررسی اثرات مستقیم و سرریزهای فضایی سرمایه انسانی بر همگرایی منطقهای در استانهای مختلف ایران بر پایه مدل رشد درونزا و همچنین مدل همگرایی سولوی فضایی میباشد. به این منظور از دادههای استانهای مختلف در دوره زمانی1396- 1384 و تکنیک اقتصادسنجی دوربین پویای فضایی (DSDM) استفاده گردیده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان داده است وقوع همگرایی منطقهای در کشور مورد تایید میباشد. با این وجود سرعت همگرایی پایین است بهطوریکه مناطق مختلف کشور به طور میانگین با سرعت همگرایی063/0 در مسیر رشد متوازن به سمت حالت پایدار در حال حرکت هستند. از دیگر نتایج مطالعه میتوان به اثرات مستقیم و سرریزی مثبت سرمایه انسانی بر روند همگرایی منطقهای در کشور اشاره نمود.
The purpose of this study is to investigating the effect of direct and spillovers effect of human capital on regional convergence in Iran provinces based on the spatial Solow convergence model. For this purpose, based on the latest information available at the regional level, data from different provinces of the country have been used during the time period of 2005-2017. Also, the spatial dynamic Durbin model (DSDM is used to estimation of the model. According to the results, regional convergence in the country is confirmed, but the convergence rate is low (about 0.063%). Thus, the different regions of the country, in average, with a convergence rate of about 0.063% move in the direction of balanced growth towards a steady state situtation.Other results of the study have shown that human capital has direct positive and significant impacts on regional convergence in Iran.
خلاصه ماشینی:
از این رو، هدف این مطالعه ، بررسی اثرات مستقیم و سرریزهای فضایی سرمایه انسانی بر همگرایی منطقه ای در استان های مختلف ایران بر پایه مدل رشد درونزا و همچنین مدل همگرایی سولوی فضایی میباشد.
از ویژگیهای برجسته این مطالعه نسبت به سایر مطالعات ، تاکید بر مطالعه نقش سرمایه انسانی بر روند همگرایی درآمد سرانه منطقه ای با لحاظ نفت و بدون لحاظ نفت است که بر پایه مدل رشد درونزای سولوی فضایی و با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی (مدل دوربین پویای فضایی(DSDM١) به دلیل ضرورت لحاظ اثر همسایگی، انجام میشود.
از آنجا که تمرکز این تحقیق ، بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر همگرایی منطقه ای است ، از مدل سولوی فضایی که از مدل های مطرح در رویکرد تعادل فضایی است ، استفاده میشود.
نتایج این مطالعه نشان داده است که متغیرهای سرمایه گذاری و سرمایه انسانی موجب همگرایی بین استان های مختلف شده است .
مطابق نتایج ، تاثیر مثبت و معنی دار بین شاخص های تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی و همچنین ارتباط فضایی در مناطق اتحادیه اروپا به اثبات رسیده است .
از آنجا که در این تحقیق مناطق از نظر ساختار اقتصادی (مانند تکنولوژی، نرخ رشد جمعیت ، نرخ پس انداز و سطح سرمایه سرانه ) متفاوت اند، به منظور بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر روند همگرایی منطقه ای از مدل همگرایی شرطی بتا استفاده به عمل میآید.
٥. جمع بندی، نتیجه گیری و پیشنهاد در این مطالعه اثر سرمایه انسانی بر همگرایی منطقه ای در استان های ایران بر اساس رویکرد اقتصادسنجی فضایی مورد بررسی قرار گرفته است .