چکیده:
یکی از موضوعات چالشبرانگیز در مطالعات بازنمایی، بازنماییهای صورتگرفته از زنان و ابعاد مختلف زندگی ایشان است. بر همین اساس، در این پژوهش سعی شده با روش تحلیل گفتمان «پدام» و با توجه به نظریة بازنمایی جنسیتی نحوة بازنمایی هویت زنانه در آثار کارگردانهای زن سینمای ایران در سی و پنجمین جشنوارة فیلم فجر (1395) بررسی و تحلیل شود. نتایج این تحلیل نشان میدهد دالهای مرکزی در چهار فیلم برگزیده بهطورکلی به بازنمایی ویژگیهای عام زنانه، ویژگیهای زن سنتی و ویژگیهای زن مدرن اشاره دارد. ویژگیهای زن سنتی شامل مادری، بهعنوان مهمترین نقش، گرایش به مردسالاری، تحمل شرایط سخت به خاطر خانواده، پایبندی به قواعد روابط عاطفی، خانوادهمحوری و مخالفت با پدیدههای جدید است و ویژگیهای زنان مدرن شامل خودخواهی، شجاعت، اعتقاد به حقوق برابر، عدم تبعیت از همسر، جابهجایی نقشهای سنتی، اهمیت به ظاهر و کمارزشبودن خانهداری است. ویژگیهای عام زنانه نیز شامل عاطفی و احساسی بودن، اهمیت نقش مادری، خانواده منشأ امنیت، نیاز به روابط عاطفی متقابل در خانواده، حفظ خانواده با روابط مثبت و فداکاری است.
Representing Women's Identity in Iranian Cinema (Discourse Analysis of the Works of Female Cinema Directors at the 35th Fajr Film Festival) One of the most challenging topics in representation studies is the representations made by women and the different aspects of their lives. Accordingly, this study has attempted to analyze the discourse of female identity in the works of female directors at the 35th Fajr Film Festival in 2017. The results of the analysis show that the central concepts in the four selected films generally refer to the representation of common feminine characteristics, traditional female characteristics, and modern female characteristics. Traditional female characteristics include motherhood as the most important role, tendency for patriarchy, tolerance of difficult family circumstances, adherence to the rules of emotional relationships, family orientation, and opposition to new phenomena, and features of modern women include selfishness, courage, belief Equal rights, disobedience to the spouse, displacement of traditional roles, and the lack of importance of housekeeping. Common feminine traits include emotional and sensuality, the importance of maternal role, family the source of security, the need for emotional interactions in the family, maintaining the family with positive relationships, and sacrifice. Keywords: Woman identity representation, discourse analysis, female director, Iranian Fajr Film Festival
خلاصه ماشینی:
هویت زنانه در سینمای ایران (تحلیل گفتمان کارگردان های زن در سی و پنجمین جشنوارٔە فیلم فجر) حسن بشیر١، حسن مسعودی ٢*، مجتبی رزم آرا 3 چکیده یکی از موضوعات چالش برانگیز در مطالعات بازنمایی، بازنماییهای صـورت گرفتـه از زنـان و ابعـاد مختلـف زنـدگی ایشان است .
بر همین اساس ، در این پژوهش سعی شـده بـا روش تحلیـل گفتمـان «پـدام » و بـا توجـه بـه نظریـۀ بازنمایی جنسیتی نحؤە بازنمایی هویت زنانه در آثار کارگردان های زن سینمای ایران در سی و پنجمـین جشـنوارٔە فیلم فجر (١٣٩٥) بررسی و تحلیل شود.
درنهایت ، پرسش اصـلی ایـن پـژوهش ایـن اسـت : هویـت زنانـه در سـی و پنجمین جشنوارٔە فیلم فجر از سوی کارگردان های زن به روش تحلیل گفتمان چگونه بازنمـایی شده است ؟ پیشینۀ پژوهش تحقیقات مربوط به زنان و رسانه های تصویری به دهه های ١٩٦٠ و ١٩٧٠ برمیگـردد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) تحلیل فیلم ها در این مقاله ، به دلیل رعایت اختصـار در جـدول هـای مراحـل اول تـا سـوم تحلیـل ، بعضـی از نمونه های تکراری حذف شده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) تحلیل گفتمان هویت زنانه در فیلم مادری بر پایۀ سه مرحلۀ اول تا سوم روش پدام داستان مادری دربارٔە زندگی دو خواهر است کـه بـه تنهـایی در شـهر یـزد بـا یکـدیگر زنـدگی میکنند؛ با این تفاوت که یکی عشق خود را رها کرده و دیگـر عشـقش او را رهـا کـرده اسـت .