چکیده:
ایماژیسم یا تصویرگرایی در ادبیات قرن بیستم، تحت تأثیر شعر تصویرگرای ژاپن موسوم به هایکو ایجاد شد. این مکتب با اولویت قرار دادن انعکاس تصاویر واقعگرا به دور از انتزاعات پیچیده متون گذشته به فعالیت پرداخت. هایکو بهعنوان مشخصترین نمونه آثار ایماژیستی، به دلیل کاربرد فراوان تصویر برای انتقال مفاهیم ذهنی شاعر، بیشترین تطابق و همگونی را با فن عکاسی از میان سایر هنرهای تجسمی دارد. این پژوهش با قرارگیری در حوزه مطالعات بینرشتهای به بررسی آنالوژیک ساختار و عملکرد هایکو در مقایسه با تکنیکهای عکاسی از طبیعت میپردازد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی برخی از اشعار کتاب «هایکو شعر ژاپنی از آغاز تا امروز» را که برگردان احمد شاملو و ع.پاشایی است بهعنوان مرجع تحلیل و تطبیق خود قرارداده و وجوه مشترک این سبک شعر را با مؤلفههای مهم در شکلگیری یک عکس مقایسه نموده است. این پژوهش کوشیده است با بررسی تأثیرات متقابل و تطبیق مفاهیم دو رشته ادبیات و عکاسی در هایکو به نمایش اندیشه و نگاه مشترک بشر به پدیدههای واحد و شیوههای بیان مختلف آنها دست یابد. برآیند این مطالعه شناخت هرچه بیشتر غنای تصویری سبک شعر هایکو، درک شباهتها و تفاوتهای نحوه بیان در ادبیات و عکاسی و جلوههای ارتباط این دو حوزه است.
The school of Imagism in the twentieth century’s literature was influenced by the Japanese imaginative poetry called Haiku. The feature of this school is to prioritize the representation of realistic images regardless of the complex abstractions of prior texts. Haiku, as the most prominent example of the Imagistic works, has the greatest conformity with the Photography among other visual arts, due to the extensive use of the image to convey the poet's concepts. This research on interdisciplinary studies, analyzes the structure and operation of Haiku in comparison with nature photography components. This research is based on a descriptive-analytical approach working on some of the translated Haiku poetries from Japanese to Persian by Ahmad Shamloo and A. Pashaei that published as the book “Haiku: The Japanese poetry since the beginning” and has compared the common features of this poetry style with the important components in the creation of a photograph. This essay has tried to analyze and compare the effects of literature and photography in Haiku to express common thoughts and human perceptions of natural phenomena and their different expressions. The outcome of this study is the cognition of Haiku imaginative potential, similarities and differences between literary expression and photography, and the connections of these two fields.
خلاصه ماشینی:
١-١: پرسش هاي پژوهش پژوهش حاضــر اين پرســش ها را مطرح ميســازد که چه نقاط تلاقي و اشــتراکي را ميتوان ميان ادبيات و عکاسـي اسـتخراج کرد؟ اصـولا شـاخصـه هاي عکاسـي به چه صورت در متن ادبي انعکاس مييابند؟ کدام مؤلفه ها از مؤلفه هاي تصـويري عکاسـي از طبيعت در شـعر سـرايي به سبک هايکو ديده ميشوند؟ و چگونه ميتوان ويژگيهاي هايکو را به منزلۀ عکاسي با ابزار واژگان فرض نمود؟ ٢-١: پيشينۀ پژوهش پژوهش در موضـوع هايکو، ايماژيسـم يا تصويرگرايي معاصر از زواياي مختلفي صورت پذيرفته است که از آن جمله ميتوان به مقالاتي همچون «بررســي کاربرد صــور خيال در هايکوهاي جبهه بيک وردي (مطالعه ي موردي مجموعه شـعري ماه ، بالاي سر مجنون )»(محمودي، تقدمي غفاريان ، ١٣٩٥: ٢١٧-٢٣٦)، «نيما يوشيج ، شاعر شهود و طبيعت » (باقي نژاد، ١٣٨٥: ٩-٣٠)، «ايماژيســـم در شـــعر احمدرضـــا احمدي»(عبدي، ١٣٩٤: ٥٩-٧٦)، «شـــعر ايماژيستي شمس لنگرودي و تأثير سبک هندي، هايکو و کاريکلماتور در آن » (دهقان ، ١٣٩٢: ٣١) اشاره نمود؛ ليکن تطبيق و بررسـي آنالوژيک تصـويرگرايي در ادبيات با فن عکاسـي و نمود اين ارتباط در هايکو سرايي تاکنون در ميان پژوهش ها مورد دقت و توجه قرار نگرفته است ٣-١: اهداف پژوهش مطالعــات ميان رشــته اي همچــون پــل ارتبــاطي ميــان علــوم و هنرهــاي مختلــف عمــل مــيکننــد و درنهايــت مخاطبــان خــود را بــه شــناخت کامــل تري از ســطوح مختلــف آن علــوم و هنرهــا رســانده ، ظرفيت هــاي تحقيــق و پــژوهش را در ابعــاد گونــاگون گســترش ميدهنــد.