چکیده:
در فلسفه و اندیشهی والتر بنیامین، مفهوم کودکی، ادراک و بازی کودکانه مسئلهای بسیار کلیدی است و این مفهوم در سرتاسر نوشتهها و آثار او حضوری پُررنگ و تاثیرگذار دارد. تاملات بنیامین در رابطه با مفهوم کودک از نخستین نوشتههای وی آغاز میشود و تا انتهای دورهی کاریاش در پروژهی پاساژها ادامه مییابد. مفهوم بازی نزد بنیامین، تمهید و استراتژی کودکانه برای غلبه و فایق آمدن بر جهان واقعی است زیرا از مواد و ابزارهای همان جهان واقعی به منظور خلق جهانی خیالی بهره میگیرد. مقالهی حاضر با بهرهگیری از رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای میکوشد با تمرکز بر آراء بنیامین، نحوهی بازنمایی ادراک کودک در فیلم دونده ساختهی امیر نادری را مورد بررسی قرار دهد. با تحلیل فیلم دونده از منظر اندیشههای بنیامین دربارهی ادراکِ کودک میتوان به نتایج جالب توجهی دربارهی رویکرد یکی از فیلمهای مهم سینمای ایران به کودک و ادراک کودکانه دست یافت. اثری که بر ویژگیهای خاص کودک همچون فائق آمدن بر محدودیتهای جهان واقعی، همآمیزی با دنیای پیرامون و متمایز بودنِ ادراک و نگاه کودک نسبت به بزرگسالان تاکید دارد و آن را با زبانی سینمایی بازنمایی میکند.
In the philosophy and thought of Walter Benjamin, the German philosopher and theorist, the concept of childhood, child’s perception, and child’s play is a fundamental issue, and this concept has a strong and influential presence throughout his writings and works. Benjamin’s reflections on the concept of the child begin from his earliest writings and continue until the end of his career and his last work, namely Arcades Project. Benjamin, in his reflections about the child, in particular, has been influenced by Baudelaire and Nietzsche’s Ideas. He argues that the child’s perceptual process creates a hierarchical and bilateral non-hierarchical relationship between subject and object. The child encounters with real-world objects, projects his dream world onto these fragments, and transforms them into components of his dream world. Concept of the play for Benjamin is a childish strategy for overcoming restrictions of the real world, because it employs the same real-world materials and tools to create an imaginary world. By employing the descriptive-analytical approach, using library resources, and focusing on Benjamin’s ideas, the present paper seeks to examine how the perception of the child is represented in The Runner (1984), a film directed by Amir Naderi. Many of Benjamin’s discussions about childhood are traceable in The Runner. By analyzing The Runner, from the perspective of Benjamin’s thoughts on child perception, one can draw some interesting conclusions about the representation of the child and childish perception in one of the most critical Iranian films about the children
خلاصه ماشینی:
ادراکِ کودک در اندیشه های والتر بنیامین و بازنمایی آن در فیلم دونده سجاد ستوده * میلاد ستوده **، علیرضا صیاد *** چکیده در فلسفه و اندیشه ی والتر بنیامین ، مفهوم کودکی، ادراک و بازی کودکانـه مسـئله ای بسـیار کلیدی است و این مفهوم در سرتاسر نوشته ها و آثار او حضوری پررنگ و تاثیرگـذار دارد.
با تحلیل فیلم دونده از منظر اندیشه های بنیامین درباره ی ادراکِ کودک مـیتـوان به نتایج جالب توجهی درباره ی رویکرد یکی از فیلم های مهم سینمای ایـران بـه کـودک و ادراک کودکانه دست یافت .
از همین روی پیش از پرداختن به آراء بنیامین درباره ی ادراکِ کودک، پرداختن بـه اندیشـه هـای نیچه و بودلر درباره ی این مفهوم ضروری به نظر میرسد چـرا کـه بـا ایـن کـار، پیونـدهای آشکار میان بنیامین با بودلر و نیچه و تاثیرپذیری از آن ها آشـکار مـیشـود.
از سوی دیگر لازم به ذکر است که آنچه ضرورت چنین پژوهشی را برجسـته مـیسـازد در نظر گرفتن این نکته است که علیرغم تاثیر فراوانِ دیدگاه های بنیامین بـر مطالعـات فـیلم تاکنون کمتر پژوهشی در ایران کوشیده تا با بهره گیری و تمرکـز بـر آراء وی پیرامـون ادراک کودک به بررسی آثار سینمایی بپردازد.
از سوی دیگر بودلر حالت ادراکـی کـودک- هنرمنـد مـدرن را بـا تجربـه ی نگریستن از دریچه ی کالیدوسکوپ ١ و تجربه ی ادراکی حاصل از آن نیز مقایسه مـیکنـد: از همین دریچه شاید بشود کودک را «به آینه ای به پهناوری خود جمعیت تشبیه کنیم یا به یـک کالیدوسکوپ مجهز شده با آگاهی که به هر یک از حرکت های آن واکنش نشان مـیدهـد و تکثر زندگی و شکوه سوسو زن ، همه ی عناصر آن را بازتولیـد مـیکنـد»(٩:Ibid) .