چکیده:
آسیبشناسی اجتماعی عبارت از مطالعه و شناخت ریشه بینظمیهای اجتماعی است که باعث یک نوع بینظمی و عدم تعادل در سیستم اجتماعی میشود و نگرانی نخبگان سیاسی و علمی جامعه را موجب میشود. انواع آسیبهای اجتماعی در تمام جوامع سنتی و مدرن ظهور و بروز مییابد و علل و عوامل متعدد و متنوعی باعث رخداد آن میشود. بررسی مکتوبات و ادبیات جامعه ایران نیز مؤید این موضوع است. دیوان اشعار انوری بهعنوان یکی از منابع مهم که مسائل اجتماعی عصر خود را منعکس کرده است از این قاعده مستثنی نیست. برای شناخت انواع و علل آسیبهای اجتماعی عصر قبل از حملۀ مغول دیوان انوری با استفاده از روش پژوهش توصیفی و تکنیک کتابخانهای و مراجعه به اسناد و مراجع معتبر شواهدی را به دست آورده است که نشان میدهد. اول اینکه، مسائل اجتماعی چون قتل و غارت، عدم امنیت جانی و مالی، بادهنوشی مفرط، غلامبارگی و همجنسبازی، تحقیر زن، حرص و طمع، عیش و نوش و ریخت پاش زیاد، شکمبارگی و خوشگذرانی، خساست طبع، رباخوری، تملقگویی و هجوپردازی، انحطاط اخلاقی، بیاعتمادی اجتماعی و جنگ داخلی و خونریزی در عصر انوری شایع بوده است؛ دوم اینکه، این مسائل ریشه در عوامل سیاسی داخلی و خارجی دارد؛ سوم اینکه، اتحاد فقها و حکام بهعنوان نخبگان جامعه در شیوع مسائل اجتماعی نقش مهمی دارد. و بالأخره اول طبقه حاکم مرتکب انحرافات میشوند و بنابر قاعده «الناس علی دین ملوکهم» مردم نیز از آنها تبعیت میکنند در نتیجه جامعه دچار انحطاط شده و در معرض فروپاشی قرار میگیرد.
It is imperative to review the past experiences of mankind to avoid repeating miserable and bitter experiences, especially for the Islamic community, which is not a double-hole. Persian poetry has in many cases brought the social burden of our country. Poets who have had more pain in the community have shown this reflection more intensely. Anvari is a prolific and eulogy poet who has neglected the reflection of social affairs in his poetry. Experience has shown that the signs of weakness and weakness of Islamic civilizations are the same in different periods, similar to what happened in the Islamic civilization of Andalusia. This research, based on the Divan Anvari's description of Razavi's teacher, attempts to show these parameters to the poet's poetic evidence. This research is descriptive and obtains evidence from the library method and referring to valid documents and references. In the end, the poet criticizes the unhealthy society and the decline in Iran's weaknesses and eventually the collapse of Iranian Islamic governments against the Mongol invasion.
خلاصه ماشینی:
بازتاب اوضاع اجتماعي عصر قبل از حملۀ مغول در شعر انوري وتطبيق آن با سقوط حکومت اسلامي اندلس منصور نيک پناه * چکيده آسيب شناسي اجتماعي عبارت از مطالعه و شناخت ريشه بي نظمي هاي اجتماعي است کـه باعـث يک نوع بي نظمي و عدم تعادل در سيستم اجتماعي مي شـود و نگرانـي نخبگـان سياسـي و علمـي جامعه را موجب مي شود.
ايـن آسـيب ها خصلت کژ کارکردي داشته و باعث يک نوع بي نظمي و عدم تعادل در سيستم اجتمـاعي مـي شـود به طوري که ارزش هاي محوري و امنيت عمومي نظام اجتماعي را مورد چالش قـرار داده و موجـب جريحه دار ساختن وجدان جمعي و نگراني عمده نخبگان سياسي و علمي جامعه شده و نسبت بـه رفع و ترميم آن احساس نياز کنند (چلبي ، ١٣٧۵، ص٩۵).
«شعر مديح گذشته از ارزش هاي زباني و هنري کـه مي توانـد داشته باشد، ارزش تاريخي −اجتماعي عام نيز دارد که رسيدگي به اعماق آن را به گذشته اجتمـاعي ما، بيش از هر سند مستقيم تاريخي آشنا ميکند و اگر روزي بخواهيم تاريخ اجتماعي مردم ايران را قدري دقيق تر از آنچه تاکنون شناخته شده است ، بررسي کنـيم ، کـاوش در اعمـاق ايـن مديحـه هـا بهترين زمينه بـراي اين گونـه مطالعـات اسـت (شـفيعي کـدکني ، ١٣٧٢، ص٣٨).