چکیده:
هدف پژوهش حاضر، تحلیل برنامه درسی پایه ششم ابتدایی به لحاظ توجه به حقوق تربیتی کودکان بر اساس دیدگاه معلمان و دانشآموزان شهر مرند بود. پژوهش حاضر ازنظر روششناسی، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری پژوهش شامل معلمان و دانشآموزان ششم ابتدایی مرند در جریان سال تحصیلی 94-95 بود. حجم جامعة آماری دانشآموزان برابر با 1812 نفر است و حجم جامعة آماری معلمان پایه ششم نیز 65 نفر در نظر گرفته شد. به استناد جدول مورگان و کرجسی و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای نسبتی 320 نفر از دانشآموزان و 56 نفر از معلمان بهعنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از دو پرسشنامة محقق ساخته برای بررسی مؤلفههای حقوق تربیتی استفاده گردید. پرسشنامة اول برای بررسی نظرات معلمان با توجه به مؤلفههای حقوق تربیتی کودک و پرسشنامة دوم برای دانشآموزان استفاده شد. برای اطمینان از پایایی پرسشنامهها ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که این ضریب برای پرسشنامة دانشآموزان 86/0 و برای پرسشنامة معلمان 78/0 به دست آمد. همچنین روایی سازه پرسشنامه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی، به روش تجزیه مؤلفههای اصلی و چرخش واریماکس و نمودار اسکری کتل به دست آمد. برای تحلیل سؤالات تحقیق از آزمون t تک نمونهای و تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده گردید. یافتههای تحقیق نشان داد که از دیدگاه دانشآموزان از بین مؤلفههای حقوق تربیتی فقط به مؤلفه پیگیری اهداف تربیتی به میزانی کمتر از حد متوسط توجه شده است ولی به سایر مؤلفهها بالاتر از حد متوسط توجه شده است. درحالیکه از دیدگاه معلمان به همة مؤلفههای حقوق تربیتی توجه کافی شده است.
The aim of this study was to analyze the curriculum of the sixth grade of primary schools in terms of children's educational rights according to the standpoint of the teachers and students in Marand. This study was Descriptive- survey method. The study population was consisted of sixth grade teachers and students during the 1395 academic year in Marand. Student's population size was equal to 1812 people and as well as Sixth grade teacher's population size was 65. The sample of students and teachers using Morgan table respectively 320 and 56 people through stratified random sampling, were selected. In this study, two researcher- made questionnaires were used to study the components of educational rights. The Cronbach's alpha for the students and teachers scale includes 0/86 and 0/78, respectively. The construct validity Obtained through exploratory factor analysis using principal component analysis and varimax rotation and scree Cattell. To analyze the research questions, One-sample t-test and ANOVA with repeated measure were used. The findings showed that from the viewpoint of students, among the components of educational rights, only the pursuing educational goals has been considered to be less than moderate but other components are above moderate. While from the teacher's point of view, to all elements of educational rights attention has been paid.
خلاصه ماشینی:
Abstract The aim of this study was to analyze the curriculum of the sixth grade of primary schools in terms of children's educational rights according to the standpoint of the teachers and students in Marand.
برای مثال در ولز واگذاری و تفویض اختیارت در این خصوص در سال 1970 صورت گرفت و دولت جدید بهشدت خود را متعهد به ارتقاء حقوق کودکان میدانست (Cluskey,Riddell,Weedon,2015) آموزشوپرورش نیز بهعنوان یک حق انسانی در کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق کودک و در سایر نهادهای حقوق بشری به تصویب رسیده است (United Nations,1948& Council of Europe,1950)، اما بااینحال در بسیاری از کشورهای مختلف توجه چندانی به حقوق تربیتی دانشآموزان نشده است.
بر اساس نتایج جدول 1 و دیدگاه دانشآموزان پایه ششم ابتدایی از بین مؤلفههای حقوق تربیتی، مؤلفههای بهداشت، محبت، بازی و شادی، ممنوعیت تبعیض و آزادی بیان به میزانی بالاتر از حد متوسط توجه شده است (p < 0/05) به عبارتی تفاوت مشاهدهشده بین مؤلفههای حقوق تربیتی کودکان در سطح کمتر از 05/0 معنیدار است.
پرسش سوم پژوهش: میزان توجه به هر یک از مؤلفههای حقوق تربیتی کودک در برنامه درسی پایه ششم ابتدایی از نظر دانشآموزان و معلمان به چه صورت است؟ در ادامه بهمنظور بررسی این پرسش از آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده گردید.
بدین معنی از نظر دانشآموزان مؤلفههای حقوق تربیتی کودکان شامل بهداشت، محبت، بازی و شادی، ممنوعیت تبعیض و آزادی بیان در برنامه درسی پایه ششم ابتدایی بالاتر از حد متوسط توجه شده است.