چکیده:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اعتیار و روایی نسخه فارسی پرسشنامه شاخص ذخیره شناختی در جمعیت بزرگسالان فارسیزبان بود. این پرسشنامه به شیوه ترجمه- بازترجمه آماده شد و ویژگیهای روانسنجی آن مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این مطالعه، شامل تمام بزرگسالان ساکن شهرستان تهران است. نمونه پژوهش به شیوه تصادفی چند مرحلهای از جامعه بزرگسالان شهر تهران انتخاب شدند. دادههای مرتبط با 385 نفر (212 زن و 173 مرد) در نهایت، تحلیل شد. نتایج تحلیل آماری در مورد پایایی پرسشنامه نشان داد، این ابزار دارای اعتبار مناسب بازآزمایی (مردان: 0/87 و زنان: 0/89) و همسانی درونی بر مبنای ضریب آلفای کرونباخ (مردان: 0/76=α، زنان: 0/79=α) است. برای بررسی روایی پرسشنامه، از روش روایی سازه و روایی همگرا استفاده شد. نتایج تحلیل نشاندهنده روایی همگرای بالای پرسشنامه (0/74) بود (01>p). بررسی روایی سازه این پرسشنامه، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی وجود سه عامل ذخیره شناختی تحصیلی، شغلی و مرتبط با اوقات فراغت را نشان داد نتایج مطالعه نشان داد، پرسشنامه ذخیره شناختی اعتبار و روایی مناسبی نمونه ایرانی دارد و میتواند بهعنوان ابزار مناسبی برای سنجش فرایندهای شناختی در سنین مختلف بزرگسالی بهکار رود.
The purpose of this study was to examine the psychometric properties of the Persian version of the Cognitive reserve Index Questionnaire (CRIq) in the Persian-speaking adult population. The CRIq was translated and back translated into Farsi. Then, its psychometric properties were assessed. The research sample was selected by multistage random sampling from the adult community of Tehran. Data related to 385 individuals (212 females and 173 males) were analyzed. The results of the statistical analysis of the reliability of the questionnaire showed that the tool has good test-retest reliability (males: 0.87, females: 0.89) and internal consistency based on Cronbach alpha coefficient (males: α= 0.76, females: α= 0.79). The construct validity and convergent validity of the questionnaire were assessed. The results showed a high convergent validity of the questionnaire (0.74) (p <.01). Confirmatory factor analysis revealed three factors of educational, occupational and leisure time cognitive reserve. The results showed that the CRIq has good validity and validity in the Iranian sample and can be used as a useful tool for measuring cognitive processes in adults.
خلاصه ماشینی:
بررسي روايي سازه اين پرسشنامه ، high convergent validity of the questionnaireبا استفاده از تحليل عاملي تأييدي وجود سه عامل ذخيره شناختي Confirmatory factor analysis .
واژه هاي کليدي: ذخيره شناختي، سالمندي، پرسشنامه شاخص Keywords: Cognitive Reserve, Aging, Cognitiveذخيره شناختي Reserve Index Questionnaire *دانشيار گروه روان شناسي، دانشکده روان شناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تهران ، تهران ، ايران ** نويسنده مسؤول : دانشجوي دکتري روان شناسي سلامت ، دانشکده روان شناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تهران ، ايران ***دانشيار گروه روان شناسي، دانشکده روان شناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تهران ، تهران ، ايران ****استاديار گروه روان شناسي، دانشکده علوم انساني، دانشگاه تربيت مدرس ، تهران ، ايران *****پژوهشگر پسادکتري، گروه روان شناسي، دانشکده روان شناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تهران ، ايران Email: alifeizi63@gmail.
Cognitive Reserve Index Questionnaire (CRIq) جنسيت ، محل زندگي، مليت و وضعيت تأهل ) ميشود و ٢٠ گويه بعدي به سه بخش تحصيلات ، فعاليت هاي شغلي و اوقات فراغت اختصاص دارد و براي هريک از بخش ها نمره جداگانه اي محاسبه ميشود.
همچنين در جدول فوق ، ميتوان ضرايب همبستگي بين نمره کلي ذخيره شناختي و زيرمقياس هاي آن با نمره معاينه شناختي را براي گروه زنان و مردان به تفکيک مشاهده کرد.
شکل ١- نمودار مدل تأييدي مرتبه دوم بحث و نتيجه گيري پرسشنامه شاخص ذخيره شناختي با بررسي جامع نظريات و پژوهش هاي مرتبط با مفهوم پردازي و سنجش سازه ذخيره شناختي تدوين شده است (نوسي، ماپلي و مونديني، ٢٠١٢).