چکیده:
در بخشهای مختلف اقتصادی، تأثیر آزادسازی تجاری بر وضعیت آلودگی محیط زیست در ایران به یکی از چالش های پیش روی سیاستگذاران تبدیل شده است. در مطالعه حاضر، با استفاده از سه شاخص «سطح تجارت بینالملل در بخش کشاورزی»، «ادغام تجارت بینالملل در بخش کشاورزی» و «درجه باز بودن تجارت در بخش کشاورزی» و در قالب الگوی هم انباشتگی جوهانسن- جوسیلیوس تصحیح خطای برداری (VECM)، به بررسی تأثیر شاخص های آزادسازی تجاری درون بخشی کشاورزی بر تخریب محیط زیست در ایران پرداخته شد. نتایج نشان داد که هر سه شاخص آزادسازی تجاری درون بخشی کشاورزی بر تخریب محیط زیست اثر منفی و معنی دار دارند؛ همچنین، شدت مصرف انرژی در بخش کشاورزی و ارزش افزوده در این بخش باعث افزایش تخریب محیط زیست می شوند. پیشنهاد می شود که دولت با حمایت از تولید محصولات کشاورزی با مزیت نسبی بالا در راستای کاهش تخریب محیط زیست، به کشت فراملی توجه بیشتری داشته باشد.
Impact of trade liberalization in different economic sectors on environmental pollution in Iran has become one of the challenges faced by policymakers. This study aimed at investigating the effects of agricultural intra-sectoral trade liberalization indexes on environmental degradation in Iran using the indexes of level of international trade (LIT), integration of international trade (IIT) and agriopenness in agriculture sector within Johansen-Juselius cointegration model (VECM) for the period of 1981-2015. The study results showed that all of these three indexes had significantly negative effects on the environmental degradation; also, intensity of energy consumption in agriculture sector and value added in this sector caused an increased environmental degradation. Finally, it was suggested that the government should pay more attention to transnational and extraterritorial cultivation while supporting the agricultural products with high relative advantages and less degradation impact on the environment of the country as well.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که شاخص سطح تجارت بين الملل ١ (LIT) شاخص وسـعت ارتبـاط جهـان را بـراي يک بخـش خـاص و نيـز شـاخص ادغـام تجـارت بـين الملـل ٢ (IIT) ادغـام جهـاني يـک بخـش را اندازه گيري مي کند و همچنين ، با توجه به تقاضاي ايران براي پيوستن به سازمان تجارت جهاني و از سويي ، اثرگذاري آزادسازي تجاري بخش هاي اقتصادي از جمله بخش کشاورزي برکيفيت محيط زيست و اينکه در همه مطالعات ، نسبت مجموع صادرات و واردات به توليد ناخالص داخلي به عنوان شاخص آزادسازي تجاري در نظر گرفتـه شـده و مطالعـه اي بـه بررسـي تـأثير ديگـر شـاخص هـاي 1.
Integration of International Trade ١٢٨ آزادسازي تجاري بر محيط زيست آن هم در بخش کشاورزي نپرداختـه اسـت ، مطالعـه حاضـر اثـر آزادسازي تجاري بر تخريب محيط زيست در ايران را بـا اسـتفاده از سـه شـاخص «سـطح تجـارت بين الملل در بخش کشاورزي »، «ادغام تجارت بين الملل در بخـش کشـاورزي » و «درجـه بـاز بـودن تجارت در بخش کشاورزي » براي مقايسه شدت و نوع تأثيرگذاري اين شاخص هـا بررسـي کـرده ، که البته همين ويژگي وجه تمايز پژوهش حاضر از ديگر پژوهش هاي مشابه است .
Zoraki et al): (رجوع شود به تصویر صفحه) (2) اين شاخص نيز عددي بين صفر و صد اختيـار مـي کنـد، بـه گونـه اي کـه هرچـه بـه صـد نزديک تر باشد، نشـان از افـزايش سـطح تجـارت در بخـش کشـاورزي دارد و هرچـه بـه صـفر نزديک تر باشد، نشان دهندٔە کاهش سطح تجارت بدر خش کشاورزي است .