چکیده:
قاچاق کالا و ارز پدیدهای پیچیده و دارای ابعاد چندگانه است که از یک طرف به اقتصاد پنهان و زیرزمینی و از سوی دیگر به نظم اجتماعی خرد و کلان، فرهنگها و نگرشها مربوط میشود که زیانهای اقتصادی، اجتماعی، امنیتی، فرهنگی و بهداشتی ایجاد مینماید. از این منظر، بررسی ارتباط رفاه اجتماعی و قاچاق، برای فهم و استخراج الگوی کنترل این پدیده ضروری است. در نتیجه «طراحی الگوی بومی کنترل قاچاق کالا و ارز از منظر رفاه اجتماعی» بهعنوان هدف پژوهش برای اولین بار مطرح شد. پژوهش حاضر اکتشافی بوده و از طریق مصاحبه نیمساختیافته با 12نفر از خبرگان و بهرهگیری از نظریه دادهبنیاد انجام و مدل مفهومی و نظریه متناسب آن ارائه شد. همچنین ضمن بهرهگیری از روش دلفی، روایی محتوایی (78/0CVR=)، پایایی بازآزمون (80%) و پایایی دو کدگذار (83%) در حد مطلوب ارزیابی شد. از نتایج پژوهش، طراحی مدل مفهومی علل، شرایط زمینهای، عوامل مداخلهگر، راهبردها و پیامدهای کنترل قاچاق از منظر رفاه اجتماعی (114مقوله فرعی و 22مقوله اصلی)، مستندسازی بخشی از دانش سازمانی و استخراج سؤالات پژوهشی بود که امید است با تحقیق دربارهی آنها بتوان به تدوین الگوی جامع کنترل قاچاق کالا و ارز دست یافت.
Smuggling of goods has multiple dimensions, which is related to the hidden economy and the underground economy on one hand, and is related to the micro and macro social order and to the cultures and attitudes and on the other hand. Although some studies have been conducted on the relationship between some social welfare and smuggling variables in other countries, the design of a model and indigenous model to explain the relationship between related categories and smuggling control of this group of goods in the country is an issue that requires further research and providing more efficient model. As a result, “Designing an indigenous Pattern Process to Control the Smuggling of Goods and Currency from the perspective of social welfare" was proposed for the first time in the country as the main goal of the present study. The study was exploratory and was conducted through a semi-structured interview with 12 experts in this field and done using the database theory, finally a conceptual model and an appropriation theory were presented. Among the main results of the research are documenting a part of the organizational knowledge of preventing and combating smuggling of goods and currency while identifying the components, causes and roots, contextual conditions, intervening factors and enumerating long-term and medium-term and short-term strategies to control smuggling of goods and currency from the perspective of social welfare variables and the extraction of research questions that among way for determining of smuggling control and providing answers to them can be a solvation in elimination of the knots of the smuggling control process. It is hoped that by pursuing these research issues, we will be able to achieve a comprehensive model for controlling the smuggling of goods and currency.
خلاصه ماشینی:
3. مطالعات پیشین: اگرچه پژوهشی که بهطور مستقیم به ارائه مدل کنترل قاچاق از منظر رفاه اجتماعی بپردازد در مطالعات گذشته دیده نشد، لیکن برخی از پژوهشهای مرتبط در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است: سیف (1387)، در کتاب قاچاق کالا در ایران، ضمن بررسی علل و عوامل و آسیبشناسی قاچاق، راهکارهای بلندمدت و ساختاری در 18 گروه شامل شناخت مزیتها و افزایش رقابتپذیری کالاهای تولید داخل، توسعه فرایندهای تولیدی جدید، تشویق صنایع کوچک و متوسط کاربر غیردولتی، تحقیق و توسعه، ایجاد فرصتهای شغلی جدید، جذب سرمایهگذاران خارجی، فناوری اطلاعات، خصوصیسازی، مقرراتزدایی، آزادسازی تجاری، شفافسازی قیمتها و تغییر روش در پرداخت یارانهها، مشارکت فعالتر در منطقهگرایی، حذف انحصارها و فراهمآوردن محیط رقابت، ایجاد اشتغال، سیاستهای کلان اقتصادی دولت، توجه و نظارت بر فعالیت مناطق آزاد تجاری و بازارچههای مرزی، توجه به اصلاح روشهای تجارت و حمل و نقل کالا و اولویتدادن به ایجاد اشتغال در مناطق مرزی و راهکارهای کوتاه مدت و میان مدت حل معضل قاچاق در 6 گروه شامل راهکارهای مرتبط با قوانین تجاری، مقررات بازرگانی، امور گمرکی، امور انتظامی، امور قضایی و سایر راهکارها (اجرای طرحهای تخصصی و ...
پژوهش حاضر از حیث ارائه مدل بومی ارتباط بین رفاه اجتماعی و کنترل قاچاق از طریق نظریه داده بنیاد برای اولین بار در کشور انجام شده که مراحل آن به این شرح است: 1- مصاحبه نیم ساخت یافته با 12 نفر از خبرگان پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز 2- استخراج مدل (مقولهها، مفاهیم و روابط آنها) از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی 3- بهرهگیری از روش دلفی و تنظیم 2 مرحله پرسشنامه بهمنظور حصول پایداری در پاسخها انتظار میرود مدل مفهومی ارتباط مفاهیم، برای بهرهبرداری متخصصین امور کنترل قاچاق کالا و ارز ارائه و بهعنوان سکویی برای محدودسازی قاچاق از نگاه فهم روابط و تصمیمگیری عملیاتی متناسب با مدل دنبال شود.