چکیده:
سیاستگذاری در نظامهای سیاسی همواره در جهت تحقق بخشیدن به اهداف دولتها تعریف میگردد. نقش رهبران در جامعه، نقش هدایتکنندگی است و در مسیر آن سیاستگذاری یک کشور را ترسیم میکنند. براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، رهبری بالاترین مقام را برای تصمیمگیریهای کلان در سیاستگذاری نظام را داشته و دیدگاههای ایشان برگرفته از اصول و آرمانهای انقلاب اسلامی است. برایناساس، سوال اصلی تحقیق این است که مولفههای سیاستگذاری نظام اسلامی در اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری کداماند؟ فرضیه مقاله بر این فرض استوار است که با توجه به مدلهای سیاستگذاری عینیتگرا، آرمانگرا و ذهنیتگرا، سیاستگذاری در اندیشه رهبری از زوایای گوناگون و متنوعی برخوردار است. یافتههای پژوهش حکایت از این نکته دارد که سیاستگذاری رهبری در چهار حیطه سیاستگذاری اجتماعی، سیاستگذاری امنیتی، سیاستگذاری دفاعی و سیاستگذاری اسلامی قرار میگیرد. هر چهار حیطه در مجموعه الگوی عینیتگرا میگنجد. همچنین این نوشتار برای پیشبرد فرضیه خود از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانهای بهره برده است.
Policy making in political systems is always defined as a means for achieving the goals of governments. The role of community leaders is giving guidance and in this way they frame the policy of country. According to the Constitution of the Islamic Republic, the supreme leader has the highest position of authority in making major decisions about the policy making of the system, and his views are in accord with the principles and aspirations of the Islamic Revolution. The main question of the research is: what are the components of the policy making of Islamic system in the political thought of the supreme leader? The hypothesis of the paper is based on the assumption that, concerning the objective, idealistic and subjective models of policy making, the ideas which the supreme leader holds in this regard can be viewed from different angles. The research findings indicate that, the supreme leader considers that policy making covers four areas: social policy making, security policy making, defense policy making and Islamic policy making. All the four areas fall into the category of objective pattern. Using a descriptive-analytical method and referring to library resources, this paper seeks to confirm the mentioned hypothesis.
خلاصه ماشینی:
براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، رهبری بالاترین مقام را برای تصمیمگیریهای کلان در سیاستگذاری نظام را داشته و دیدگاههای ایشان برگرفته از اصول و آرمانهای انقلاب اسلامی است.
در اسلام بر پایه اصول اسلامی، نظام سیاسی وظیفه دارد که به نیازهای مشروع مردم پاسخ گوید و کار در راه خدا و برای خدمت به جامعه اسلامی را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد (حائری، 1979، ج 1، ص25).
حوزه سیاستگذاری نظامی سیاسی جمهوری اسلامی ایران در تحقق اهداف خود برای تعالی جامعه اسلامی از راهبردها و اسناد بالادستی، که یکی از آنها رهنمودهاي مقام معظم رهبری است، پیروی میکند.
سؤال اصلی نوشتار حاضر عبارت است از: الگوی سیاستگذاری نظام سیاسی در اندیشه و منظومه فکری مقام معظم رهبری چیست؟ انقلاب اسلامی بهعنوان داعیهدار حرف و راه نو برای بشریت در تلاش برای محقق کردن ملزومات این مدعا میباشد.
براساس روش کاربردی، بر پایه اصول اسلامی، نظام سیاسی وظیفه دارد که به نیازهای مشروع مردم پاسخ گوید و کار در راه خدا و برای خدمت به جامعه اسلامی را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد.
در همین زمینه مقام معظم رهبری، دربارة اهمیت اصل عدالت اجتماعی میفرمایند: «در محیط سیاست داخلی یکی از چیزهایی که لازم است، عدالت اجتماعی است؛ بدون عدالت اجتماعی، جامعه اسلامی نخواهد بود» (بیانات رهبر معظم انقلاب، 4/6/81).
؛ امروز بخش پدافند شما جزو مؤثرترین بخشهای همة دستگاههای نظامی کشور برای دفاع از عزت، استقلال و سربلندی ملت ایران است که جز با همت و اراده و اعتماد به نفس و توکل شما به خدا و کار خستگیناپذیرتان، این قلههای بلند را نمیشود فتح کرد» (بیانات رهبر معظم انقلاب، 18/11/1384).