چکیده:
دانش فنی به عنوان یکی از زاییدههای فکری که بر اساس تفکر و تلاشهای بسیار زیادی ساخته و پرداخته میشود و مختصا در ذهن آن شخص میباشد، دیگران از آن اطلاع نداشته و صاحب دانش فنی نیز تمایلی به افشای آن ندارد. اما با این حال لازم میداند که برای استفاده و انتفاع از این دانش با دیگران به نقل و انتقال برخیزد. در صورتی که دانش فنی بصورت لیسانس به دیگری عرضه شود، او مالک دانش فنی نمیشود و صرفا حق انتفاع و استفاده از آن را دارد اما در واگذاری دانش فنی است که منتقل الیه به نحوی مالک دانش فنی میشود و به تبع دارای حق انتفاع و بهره از آن میشود. مسایل و فرضیاتی که در این باب ایجاد می شوند این است که دانش فنی از نظر حقوقی چه وضع و ماهیتی دارد و در چه قالبی امکان انتقال و واگذاری آن وجود دارد. و نیز حقوق مالکیت فکری تا چه حد از این دانش حمایت نموده و چه سازوکارهایی را ارائه می دهد. نتیجتا آنچه مسلم است اینکه دانش فنی بعنوان یک امتیاز از حمایت حقوق مالکیت فکری برخوردار بده و انتقال آن به غیر محترم شمرده می شود.
خلاصه ماشینی:
چه اینکه اولاً نظام حقوق مالکیت فکری (معنوی) دانش فنی و اعمال مالکانه بر آن را اجازه داده و به عبارتی مخالفتی نکرده است و ثانیاً، قراردادی که برای انتقال آن منعقد میشود بر اساس ماده 10 قانون مدنی بوده و تمام اعتبارات و ضمانت اجراهای لازمه را خواهد داشت.
در اینجا باید گفت قرارداد لیسانس دانش فنی که اصل در آن استفاده از و انتفاع از آن است شباعت بیشتری دراین خصوص دارد تا انتقال دانش فنی، چراکه انتقال دانش فنی همانند انتقال کامل عین و منفعت یک مال میباشد نه اجاره صرف آن.
بخش ششم: قرارداد دانش فنی با قرارداد کلید در دست قرارداد کلید در دست قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین ملزم میگردد پروژهای را از طراحی اولیه تا حد بهره برداری، اجرا و تحویل انجام داده و کلید پروژه را قابل استفاده به طرف دیگر تحویل دهد و گیرنده نیز در مقابل پرداخت مبلغ مشخصی را به پیمانکار تعهد مینماید (همان منبع پیشین).
تفاوت عمده این نوع قراردادها با قرارداد دانش فنی در این است که در این قراردادها ارائه یک طرح کامل با امکان تولید محصول مورد نظر هدف اصلی است، در حالی که در قرارداد دانش فنی هدف انتقال معلومات و تجربیات به طرف دیگر است تا وی بتواند خود از اطلاعات مزبور در جهت افزایش کمیت یا کیفیت تولید بهره مند شود.
هرچند در قراردادهای فرانشیز، وضعیت به صورتی است که تقریباً همواره انتقال اطلاعات فنی با تجاری وجود دارد، اما این گونه قراردادها از جهت این که تعهدات دیگری را در نیز بر دارد از قرارداد دانش فنی متمایز میشود.