چکیده:
یکی از راههای تنوعبخشی اقتصاد روستایی شکل دادن به گردشگری کشاورزی است. در این رابطه مرغوبترین فضاها با ساختارهای مناسب و توانمند محیطی است که در معنای سازگاری، مطلوب با شرایط طبیعی تعریف شده و کاربری مناسب را با توان سرزمین نشان داده است. اینکه کدامیک از روستاها مستعد تحقق گردشگری کشاورزی هستند، نیازمند بررسی عناصر کیفیت بخش محیط است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر اولویتبندی روستاها با توجه به اثرگذاری مؤلفههای کیفیت محیطی در توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان رودسر بوده است. جامعه آماری شامل مدیران محلی روستاها و کارشناسان متخصص و 16 روستا از 382 دارای سکنه شهرستان رودسر با شیوه هدفمند به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب شدند. دادههای مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و توزیع قضاوتی بین 70 نفر مورد تجزیه و تحلیل گردید و با استفاده از مدل کمّی تاپسیس، روستاهای مستعد گردشگری کشاورزی شناسایی واولویت بندی شدند. نتایج نشان داد که گسترش فعالیتهای بخش گردشگری و حضور گردشگران در ایام گوناگون سال در نواحی برخوردار از جاذبههای طبیعی و انسانی، سبب افزایش فرصتهای شغلی و افزایش درآمد مردم محلی در شهرستان رودسر شده است. همچنین در بین روستاهای مورد مطالعه روستای قاسمآباد، زیاز، لیما، شوک و سجیران، بالاترین اولویت و امتیاز را کسب نمودند که نشان میدهد دارای کیفیت محیط مطلوب، شرایط مناسب برای اجرای موفق گردشگری کشاورزی و در نهایت توانهای لازم برای توسعه گردشگری روستایی را با حفظ ابعاد پایداری محیط برخوردارند.
خلاصه ماشینی:
همچنین در بین روستاهای مورد مطالعه روستای قاسم آباد، زیاز، لیما، شوک و سجیران ، بالاترین اولویت و امتیاز را کسب نمودند که نشان میدهد دارای کیفیت محیط مطلوب ، شرایط مناسب برای اجرای موفق گردشگری کشاورزی و در نهایت توان های لازم برای توسعه گردشگری روستایی را با حفظ ابعاد پایداری محیط برخوردارند.
به همین دلیل پژوهش حاضر توجه به اهمیت کیفیت محیط و مؤلفه های مربوط به آن در توسعه گردشگری، در پی پاسخگویی به این پرسش است : کدامیک از روستاهای شهرستان رودسر با توجه به مؤلفه های کیفیت محیطی و اقتصادی توان رونق گردشگری کشاورزی دارند؟ ٢) مبانی نظری گردشگری کشاورزی به ابعادی از کشاورزی و گردشگری اشاره دارد که بازدید از مزارع یا نواحی روستایی را با هدف تفریح و سرگرمی، آموزش و یا مشارکت فعال در فعالیت های تولید کشاورزی و زندگی در مزرع تشویق میکنند (٨٥ :٢٠١٠ ,Cai, J.
مجموع امتیازهای اختصاص یافته به هر یک از مؤلفه های کیفیت محیط در روستاهای مورد مطالعه (رجوع شود به تصویر صفحه) برای سنجش توان های گردشگری کشاورزی در هر یک از روستاهای مورد مطالعه ، ٤ معیار (کالبدی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی) و ١٤ مؤلفه متفاوت مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفت که در جدول (٨) به آنها اشاره شده است .
معیارها و مؤلفه های گردشگری کشاورزی (رجوع شود به تصویر صفحه) برای سنجش توسعه گردشگری روستایی در هر یک از روستاهای مورد مطالعه ، ٤ معیار (کالبدی، اقتصادی، نهادی و اجتماعی ـ فرهنگی) و ٢٣ مؤلفه متفاوت مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفت که در جدول (١٠) به آنها اشاره شده است .