چکیده:
این مقاله در پی پاسخگویی به یک پرسش اصلی درباره زنان شهری ایرانی است و آن این است که آیا در دسترسی آن ها به فضاها و عرصه های عمومی تغییری ایجاد شده است، یا خیر؟ بر این اساس پرسش آغازین آن بدین شکل طراحی شد که ”زنان شهری ایرانی در خارج از خانه، معمولا در کجاها بیشتر دیده شده و حضور دارند؟“ برای پاسخگویی به این سوال از روش مطالعه ترکیبی استفاده شده است. مطالعه تاریخی و کیفی مبنای آن چه را که در بخش کمی به آزمون گذارده شد، ساختند. بر اساس نتایج به دست آمده در گام نخست بهتر دیده شد که زنان شهری با توجه به میزان برخورداری از دو عنصر مدرن تحصیلات و اشتغال به چهار دسته تقسیم شوند. و در بخش های کیفی و کمی این پژوهش تفاوت های احتمالی در دسترسی آنان به فضاهای عمومی و یا زنانه به آزمون گذارده شدند. بر اساس نتایج به دست آمده زنان تحصیلکرده و شاغل امکان استفاده از فضاها و اماکنی را دارند که زنان فاقد تحصیلات دانشگاهی و شغل این امکان را ندارند. بر این اساس، زنان در تیپ های مختلف در یکسری از فضاها به اشتراک دیده می شوند اما زنان دارای تحصیلات دانشگاهی و اشتغال به عرصه های گسترده تر و بیشتری دسترسی دارند. محل کار مهمترین مکانی است که زنان برای ورود به آن از خانه خارج می شوند.
خلاصه ماشینی:
"زن در عرصه عمومی:مطالعهای در مورد فضاهای عمومی در دسترس زنان شهری و تغییرات آن سهیلا علیرضانژاد1 * ،حسن سرائی2 (1)استادیار گروه مردمشناسی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد گرمسار (2)استاد دانشگده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی (تاریخ دریافت 85/3/28،تاریخ تصویب 85/11/24) چکیده این مقاله در پی پاسخگویی به یک پرسش اصلی درباره زنان شهری ایرانی است و آن این است که آیا در دسترسی آنها به فضاها و عرصههای عمومی تغییری ایجاد شده است،یا خیر؟بر این اساس پرسش آغازین آن بدین شکل طراحی شد که زنان شهری ایرانی در خارج از خانه، معمولا در کجاها بیشتر دیده شده و حضور دارند؟برای پاسخگویی به این سئوال از روش مطالعه ترکیبی استفاده شده است.
بر این اساس،آیا میتوان انتظار داشت که در اماکنی که بانوان اجازه حضور در آن را دارند نیز تحولاتی ایجاد شده باشد؟لذا پرسش اصلیای که در این مقاله در پی پاسخگویی به آن هستیم،آن است که«زنان شهری ایرانی در خارج از خانه،معمولا در کجاها بیشتر دیده شده و حضور دارند؟» نگاه تئوریک به موضوع اهمیت طرح پرسش آغازین فوق،به این پیش فرض اصلی بازمیگردد که برای شناسایی تغییرات احتمالی ایجاد شده در روابط اجتماعی زنان شهری،شناسایی اماکنی که به عنوان بستر روابط اجتماعی زنان نقش آفرینی میکنند،از اهمیت ویژهای برخوردار است.
ازاینرو ضمن پذیرش آنکه زن سنتی به مفهومی که در رویکرد تاریخی ملاحظه کردیم،هم اکنون قابل دستیابی نیست-زیرا زن شهری، حد اقل با استفاده از وسایل ارتباط جمعی سرد و گرم و نیز تلفن،از داخل خانه به فضاها و اماکن گستردهتر و وسیعتری دسترسی دارد-اما نکته مهم آن است که کماکان به نظر میرسد که این حوزهها به زنان اختصاص داشته و معمولا متعلق به آنان است."