چکیده:
متون تلویزیونی با بهکارگیری واژگان، تصاویر و صدا معناهایی را میسازند که به رویدادها و پدیدهها از زوایهای خاص نگاه میکند. در واقع این متون، حوادث و وقایع اجتماعی و سیاسی را بر مبنای اهدافی خاص تفسیر و بازآفرینی میکنند. مطالعة نحوة بازنمایی این حوادث در متون تلویزیونی که مجموعههای نمایشی را نیز در بر میگیرد، چگونگی برجستهسازی یک گفتمان و طرد گفتمان یا گفتمانهای دیگر را نشان میدهد. با این نگاه مقالة حاضر بر آن است، با مطالعة سریال انقلاب زیباکه در سال 1393 از سیمای ج.ا.ا پخش شد، شیوة روایت انقلاب اسلامی را در آن مشخص کند. برای این منظور، مجموعة نامبرده با استفاده از روش نشانهشناسی فیسک مطالعه شد. یافتههای این مطالعه نشان داد که رمزگانهای فنی و اجتماعی، در آن به شیوهای قطببندی شده، به دنبال تبیین گفتمان انقلاب بودهاند. گفتمان انقلاب اسلامی بر مبنای این بازنمایی، در تقابل و تعارض با گفتمان استبدادی است. دالهای برسازندة گفتمان انقلاب اسلامی با ارجاع به هویت خویشتن، پیوند با گذشته و رایزنی با پیشگامان معرفی میشود و با دانش، ارزشهای انسانی، آگاهی و حضور اجتماعی میآمیزد. در مقابل گفتمان ضد انقلاب، گفتمانی شرور، بیریشه، مستبدانه و مردسالار در پی نفوذ و ایجاد ناامنی است.
The TV texts by employing words. Images and sounds, create meanings which look at events and phenomenon from an especial angle. In fact. Such texts interprets and recreate incidence and social events on basis of particular objectives. Studying the way such events are represented or reflected in TV texts which include performances which demonstrate how a discourse is given prominence or discarded or shows other discourses. From this perspective, this study is aimed at by studying the TV series of the “Beautiful Revolution “that was aired in 2014 from Iranian State TV, provided the narration of the Islamic Revolution. For this reason, the said TV series was studied by using John Fiske Semiotics Method. The findings of this study show that technical and social codes in a polarized manner have been used to define the discourse of the revolution. The discourse of the Islamic Revolution based on this representation, is in contrast to dictatorial discourse. The forming elements of the discourse of the Islamic Revolution is introduced by referring to personal identity, connection to the past and deliberation with pioneers and is combined with knowledge, human values, awareness and social presence. While, the anti- revolution discourse is villain, rootless, dictatorial and democratic which is after gaining influence and creating insecurity.
خلاصه ماشینی:
به همین دلیل، مطالعة گفتمانی که این داستان سعی در انتقال آن دارد و نحوة بازنمایی تصویری که این مجموعه از وقایع قبل و بعد از انقلاب اسلامی ارائه داده است، علاوه بر نشان دادن معانی ضمنی و رمزگشایی از پیامهای چند لایهای آن، میتواند به آسیبشناسی این حوزه بینجامد و به تولید بهتر مجموعههایی از این دست کمک کند.
بر پایة چنین هدفی، پرسش اصلی این پژوهش این است که گفتمان انقلاب اسلامی در سریال انقلاب زیبا چگونه بازنمایی میشود؟ برای این منظور از نشانهشناسی چند مرحلهای جان فیسک استفاده میشود؛ که در آن سه دسته از رمزگانهای فنی، اجتماعی و ایدئولوژیک مورد بررسی قرار میگیرند.
گفتمان؛ تعاریف و کارکرد پژوهشی گرچه قصد ما در این مقاله، آشکار کردن بارمعنایی تنها یک مجموعة نمایشی پیرامون انقلاب اسلامی، با روش نشانهشناسی است، اما پژوهشگر، معنای برآمده از آن را با توجه به مضمون داستان (قطعهای از گفتمان کلان انقلاب اسلامی که رسانة ملی قصد بازنشر آن را دارد) در نظر گرفته است.
تحلیل گروه ضدانقلابیها (دیگری) بر اساس شاخص “سن” بیانگر تمهیدی از سوی سازندگان سریال است تا با قرار دادن دو مرد که دوران میانسالی خود را طی کرده و در آستانه ورود به پیری هستند، به آخر رسیدن دوران آنها را به رخ بکشد، اما بهرهگیری از “مانیا” که به نسبت آنها جوانتر است، بر این معنا دلالت دارد که کسانی چون جابر و صفر میخواهند با کمک این زن جوان از نو به پاخیزند.