چکیده:
غرض از ارائه این مقاله آن است که به بحث درباره تعریف و اندازهگیری نرخ
یارانههای مستتر در فعالیتهای مؤسسات تضمین و بیمه اعتبار صادرات پرداخته شود.زیرا
اگرچه ارقام منتشره درباره زیانهای این مؤسسات ظاهرا مبین یارانههای دریافتی
آنهاست معهذا به علت شوکهای کلی غیرقابلپیشبینی، اعداد مزبور میزان مؤثر
یارانهها را نشان نمیدهند.از این رو، دو مدل مختلف برآورد میزان یارانه مؤثر
براساس نحوه شکلگیری انتظارات به طرق تطبیقی و عقلایی و با استفاده از ارقامی چون
خسارتهای پرداختی، بازیافتیها، حق بیمههای دریافتی و ارزش صادرات تضمین و بیمهشده
برای نمونهای از 17 کشور از جمله ایران محاسبه خواهد شد تا از این طریق حمایت مؤثر
از صادرات غیرنفتی تحت پوشش تضمین و بیمه اعتبار صادرات مشخص شود.انگیزه پژوهش از
آنجا ناشی میشود که به استناد نظریههای اخیر در اقتصاد بیمه و سیاستگذاریهای
استراتژیک تجاری از نوشتار جدید اقتصاد تجارت بینالملل، برخلاف باور رایج، پشتوانه
اقتصادی محکمی برای حمایت از صادرات غیرنفتی از طریق پرداخت یارانه به مؤسسات تضمین
و بیمه اعتبار صادرات وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
"اما از آنجا که معمولا اطلاعات موردنیاز توسط مؤسسات تضمین و بیمه اعتبار صادرات منتشر نمیشوند، محاسبات دقیق امکانپذیر نیست، لذا باید از اطلاعات منتشره در سطح هر مؤسسه استفاده شود نتایج بهدستآمده با استفاده از اطلاعات موجود حاکی از آنند که تفاوتهای عمدهای بین مؤسسات مورد مطالعه مشاهده میشوند بدین معنی که برخی از آنها مانند ECAS از ایتالیا، KEIG از نروژ، ECSEC از اسپانیا، GRE از سوییس نرخهای یارانه بالا دارند؛در حالی که برخی دیگر مانند BKO از اتریش، CDE از کانادا و OGXE از نیوزیلند در طی دوره مورد مطالعه از صادرکنندگان خود حتی مالیات هم دریافت کردهاند.
ازاینرو، «مبلغ معادل یارانه»تطبیقی یعنیرا میتوان با ضرب نرخ تطبیقی حق بیمه عادلانه آکچوئری یعنیدر کل مبلغ بیمهشده بیمهنامههای جدید یعنیبرای محاسبه خالص خسارتهای انتظاری آینده یعنیو سپس کسر حق بیمه پرداختی یعنیاز آن به دست آورد به عبارتی دیگر«مبلغ تطبیقی معادل یارانه»عبارت است از: (3)بدین ترتیب«نرخ تطبیقی معادل یارانه»یعنیعبارت است از«مبلغ معادل یارانه» تطبیقی یعنیتقسیم بر کل مبلغ بیمهشده بیمهنامههای جدید یعنی، و یا به عبارتی دیگر: (4)جدول 1«نرخهای تطبیقی معادل یارانه»محاسبه شده براساس رابطه فوق را با استفاده از جدولهای 6، 5، 4 برای 16 کشور نمونه مورد مطالعه این مقاله بین سالهای 1984 و 1990 نشان میدهد.
همانطور که ملاحظه میشود، نسبت صادرات تضمین و یا بیمهشده به کل صادرات()از کشوری به کشور دیگر و از سالی به سال دیگر بین ارقام 9/1%(کانادا، 1983)و 45%(اتریش، 1981)متغیر است و این موضوع موجب شده است که اهمیت نسبی{«نرخهای عقلایی معادل یارانه»()بهویژه برای کشورهای اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و انگلستان مهم به نظر رسد، بهطوری که میانگین سالانه ارقام مزبور برای کشورهای یادشده طی دوره مشاهده به ترتیب عبارتند از 84/0%، 58/0%، 56/0%و46/0%ارقام مشابه برای کشورهایی نظیر سوئیس با 31/0%، آلمان 24/0%، هلند 14/0%، فنلاند 13/0%، سوئد 12%و بلژیک 11/0% اهمیت کمتری دارند."