چکیده:
کتاب " آسیادربرابرغرب" از نظرگاهی آغاز میشود که پیش از آن درک نشده بود و آن مفهوم بنیادی “غربزدگی” چونان نیهیلیسم مضاعف" یا "توهم مضاعف" است؛ البته پیش از این کتاب متون منتشرشده دیگری بر بنیاد غربزدگی آشکارا بیان شده یا نهان در متن منتشر شده بود. یکی کتاب فخرالدین شادمان با نام "تسخیر تمدن فرنگی" که در سال 1326 منتشر شد و دوم کتاب مشهور غربزدگی که نخستین بار در سال 1341 انتشاریافت. نخستین متن از ایرانی خودباخته در برابر فرهنگ غربی سخن میگوید. در دومین متن مفهوم غربزدگی متاثر از آراء سید احمد فردید البته با فهمی متفاوت از درک هستی شناسانه او برای آسیب شناسی هستی و زبان ایرانی خودباخته دربرابر فرهنگ غربی سخن به میان میآید. کتاب داریوش شایگان اما پیرو مایه هستی شناسانه آراء سید احمد فردید متنی است که رویارویی هستی ایرانی و غربی را چونان دو هستی متفاوت بر بنیاد دو مفهوم "نیهیلیسم" و "نیهیلیسم مضاعف" میفهمد. بنابراین ضروری است که برای بازخوانی نسبت آگاهی معاصر ایران با جهان نو به این متن و مضمون بنیادینش توجه شود.
“Asia Versus the West” is still one of the most important books concerning the historical understanding of the East as a basic source of the human civilization in comparison with the West. The book commences from the point which has not hitherto been considered, except for Ahmad Fardid who has invented the term “Westernalized” by which he explains the relation of “us” and the West, but his lectures had not been published before Shayegan wrote his book. Shayegan states the westernalized situation as “double nihilism” to which we should pay attention in order to think on the West as our fundamental problem. I review the book in addition to its most important theme which is nihilism.
خلاصه ماشینی:
مفهوم غربزدگـی آن چنان که برای نخستین بار سید احمد فردید آن را بیان میکنـد و سـپس جـلال آل احمـد در کتاب غربزدگی آن را تکـرار میکنـد صـرف نظـر از وجـوه متنـوعی کـه دربرمیگیـرد وجـه تاریخمندی تمدن غربی و تمدن ما را بیان میکند که به نظر نگارنده مهمترین ویژگی آگـاهی دوره مصلطح به عصر روشنفکری سـده چهـاردهم خورشـیدی ایـران تـا پـیش از انقـلاب اسلامی است .
چرا نیهلیسم حقیقت اکنون انسان غربی است و عدم آگـاهی بـه آن ن لیهی یسـم مضـاعفی است که حقیقت تاریخی انسان شرقی معاصر و در این متن حقیقـت انسـان ایرانـی معاصـر است ؟ نگاه "آسیا در برابر غرب " مای معاصر را با دو پرسش روبـرو و سـهمگینانه حقیقـت آن را پ ش ی چشم خود ما میگذارد: نخست اینکه ن یلیهی سم چونان فعلیت انسان غربی چیسـت و دوم عدم آگاهی ما به آن حقیقت در وضعیت ن یلیهی سم مضاعف یا وضعیت "نه این و نـه آن " چگونه است .
میداند (ضاد، ١٣٩٤:ص ٣٠٢ نزد فکر شایگان ن یلیهی سم است و البته هر دو متفکر متوجه بوده اند کـه ایـن دو مفهـوم بـر بنیان ادراک نیچه ای ـهایدگری از تاریخ ت ی غرب است وِ براسـتی یکـی و همانسـت کـه برای آسیا در برابر غرب ن یلیهی سم حقیقت تاریخ غـرب اسـت و در سپس آن را برمیرسیم .
ولـی آیـا همه حقیقت غرب یا جهان مدرنْ ن یلیهی سم است ؟ این مسأله بنیادین مای معاصـر اسـت کـه نه فردید و نه شایگان آسیا دربرابر غرب بدان نپرداخته اند.