چکیده:
توسعه را فرایند تحول بنیادین باورهای فرهنگی، نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به منظور خلق و متناسب شدن با ظرفیتهای جدید و ارتقای کمّی و کیفی قابلیتها و تواناییهای انسانی، آموزشی، اقتصادی و... دانستهاند که رسیدن به چنین مرتبهای بیش از همه مستلزم تحول فرهنگی و ارزشی جوامع است. به بیانی دیگر دانش و دانایی ملی، رکن اصلی توسعه است و جامعه زمانی به اهداف خود دست مییابد که از راه توسعۀ انسانی راه خود را هموار کند. در این راستا؛ تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت شاخصهای آموزشی در قالب 42 شاخص آموزشی در استان آذربایجان غربی تدوین شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بکارگرفته؛ نیز توصیفی - تحلیلی است؛ گردآوری دادهها با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانهای و آمارهای موجود در زمینه موضوع تحقیق صورت گرفته است. تحلیل دادههای تحقیق در قالب روش ویکور و تحلیل خوشهای صورت گرفته است. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان میدهد؛ که شهرستان ارومیه، خوی و نقده به ترتیب با امتیاز 0.0342، 0.2491 و 0.4296 در رتبۀ اول تا سوم قرارگرفتهاند یعنی سه شهرستان مذکور به لحاظ وضعیت برخورداری از شاخصهای آموزشی مورد استفاده در وضعیت مناسبتری نسبت به دیگر شهرستانهای استان قرار دارند. در مقابل شهرستان شاهیندژ با امتیاز (0.9647) و چالدران با امتیاز (1) در پایینترین رتبه و در وضعیت نامناسبتری قرار دارند؛ همچنین طبق یافتههای تحلیل خوشهای؛ شهرستانهای ارومیه و خوی با بیشترین سهم از برخورداری از شاخصهای آموزشی در خوشۀ اول و فراتوسعه قرار دارند. در گروه دوم، شهرستانهای نقده و پیرانشهر و در گروه سوم شهرستانهای بوکان، ماکو، میاندوآب، سلماس و مهاباد قرار دارند و در نهایت شهرستانهای تکاب، پلدشت، شوط، شاهیندژ، چالدران، چایپاره، سردشت و اشنویه بهعنوان شهرستانهای فرو برخوردار شناخته شدند. در نهایت جهت افزایش پایداری آموزشی و کاهش نابرابریها پیشنهادهایی مانند افزایش سرمایهگذاری در زیرساختها توسط بخش خصوصی و عمومی، تقویت فرهنگ آموزش، توجه به شهرستانهای محروم و غیره اشاره کرد.
The development process of fundamental transformation cultural beliefs, social organizations, Political and economic to create and fit the new capacities and improving the quality and quantity of human capabilities and abilities, Educational, economic and expressed to achieve this state requires cultural change and worth more than all the communities. In other words, the national knowledge and wisdom, the main pillars of development and the time to achieve your goals That makes its way through human development. With respect to this research to evaluate the educational indicators in West Azerbaijan province, with the implementation of 42 indicators has been developed. Applied research and it is also descriptive. as well as to analyze information from VIKOR Is a multi-criteria decision-making methods and cluster analysis was used spss software environment. Based on the results VIKOR City of Urmia, Khoy and tinsel Respectively with a score of 0.0342, 0.2491 and 0.4296 have been in the first place to third. The city Shahindej points (0.9647) And Chalderan points (1) At the lowest rank are located. Also, according to the results of cluster analysis urmia and Khoy cities with the largest share In the first cluster And learning development. In the second group, Tinsel and city of Piran and the third group Bukan County, Maku, mentioned, Salmas, Mahabad, with and finally Counties takab, demands, round, Shahindezh, Chalderan, Chaypareh, Sardasht and Oshnavieh As the city was known for its collapse. So to reduce regional disparities and increase sustainable development in terms of education and out of the current state of all management aspects, social, cultural and infrastructural recommended
خلاصه ماشینی:
این توسعه ابتدا در سال 1949 از سوی ترومن، رئیسجمهور وقت آمریکا مطرح شد (واستیوا، 1377: 14) و بعد از جنگ جهانی دوم نه تنها در مباحث علمی، اقتصادی، اجتماعی و کشوری بلکه در مسائل بینالمللی جایگاه خاصی (Frazier, 1997: 187) بهدلیل جامعیت و یکپارچه بودن در جهت رفع عدم تعادلهای اقتصادی و اجتماعی مناطق درون کشورها پیدا کرده است (فنی، 1382: 2) و هدف آن بهبود شرایط موجود و حرکت در مسیر مطلوب جهت رفاه (Malberg,2000: 36) و راهحلی در جهت رفع فشارها و مشکلات که پیوسته بین بخشهای مختلف زندگی اجتماعی و انسانی وجود دارد، است (Storper,2006: 20).
بهعنوان پدیدهای فراگیر (Lees, 2010 & UNDP,2010) و رفع آن با رویکرد توسعۀ پایدار یکی از اقدامات ضروری و پایهای برای برنامهریزی و اصلاحات در جهت تأمین رشد اقتصادی همراه با عدالت اجتماعی و اصلاح آرایش فضایی اقتصاد ملی و منطقهای است؛ لذا مطالعۀ نابرابریهای اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي در ميان گروهها، قشرها، اقوام و نيز مناطق جغرافیایی يا تقسيمات در يك كشور، يكي از كارهاي ضروري و پايهاي براي برنامهريزي و اصلاحات در جهت تأمیـــن رشد اقتصادي و عدالت اجتماعي است (پورمحمدی و همکاران، 1391: 16) که اهمیت این امر با بررسی و شناخت وضعیت هر منطقه، قابلیتها و تنگناهای آن در برنامهریزی ناحیهای روشن میشود (خلیلی، 1389: 73) تا اطلاع از نقاط قوت و ضعف آن، نوعی ضرورت، جهت ارائه طرحها و برنامه محسوب شود؛ بنابراین استفاده از شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و...