چکیده:
قرآن، انسان و جهان را به عنوان مخلوقات الهی معرفی میکند که آنها مطابق فاعلیت الهی و تحت قوانین و حاکمیت الهی قرار دارند. در قرآن، معنای زندگی انسان، تنها بر اساس نگرش خداباوری تعریف میشود که در پرتو آن تحمل شرور و ارزانی شدن خیرات نیز دارای فلسفه الهی خاص خود هستند. نهایتاً اینکه، قرآن غایت زندگی انسان را جهان آخرتی معرفی میکند که آدمی، ماهیت زندگیاش را در آن بر اساس عملکرد این جهانیاش میسازد. در این مقاله، پاسخهای جهانشمول و کلی قرآن به پرسشهای بنیادی انسان مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد، تا جامعیت قرآن اثبات گردد.
خلاصه ماشینی:
بـراي تبيـين و آزمون اين فرضيه ، در اين تحقيق ابتدا ويژگيهاي کلي قرآن کـه بسترسـاز جهـان بينـي الهي است ؛ سپس مؤلفه هاي مهـم قرآنـي در زمينـه هـاي خداشناسـي، انسـان شناسـي، جهان شناسي، آخرت شناسي و سنت هاي الهي توضيح داده ميشود تـا آشـکار شـود کـه معناي زندگياي که از جهان بيني قرآني نتيجه ميشود چه ويژگـيهـايي دارد و چگونـه آلام و دغدغه هاي وجودي و معرفتي بشري را تسکين ميدهد؟ پيشينه پژوهش تا آنجا که بررسي شده است ، تا کنون مقاله کاملا مشابه با اين تحقيق منتشـر نشـده است ، زيرا در اين تحقيق چند مؤلفه مهم بنيادي با هم ترکيـب شـده انـد کـه شـبيه آن ١٦٦/فصلنامه مطالعات قرآني، سال دهم ، شماره ٤٠، زمستان ١٣٩٨ کم تر در مقالات ديگر ديـده مـيشـود.
اينکه آيا خدايي هست ، يا اينکه چنـين موجـودي صـرفا سـاخته ذهـن بشـري ماست ؟ اگر خدايي هست ، او چگونه موجودي است و چـه مناسـباتي بـا انسـان هـا دارد؟ جالب اين است که همه نظام هاي فلسفي بشر در طول تاريخ تلاش داشتند تا پاسخ هـاي نسبتا جامع و قانع کننده اي براي پرسش از خدا، که بنياديترين پرسـش انسـان اسـت ، بيابند، اما محدوديت ذاتي علم بشري: ﴿وماأوتيتم من العلم إلاقليلا﴾(اسراء/٨٥)، فناپذيري و ناتوانيهاي ديگر انسان همواره مانع شناخت درست خدا با اتکاي بـر صـرف فلسـفه هـاي بشري بوده است .
١٨٤/فصلنامه مطالعات قرآني، سال دهم ، شماره ٤٠، زمستان ١٣٩٨ معناي زندگي انسان در پرتو قرآن اگر انسان موفق شود تا پرسش هاي بنيادي خود را در حـد طاقـت خـود پاسـخ هـاي منطقي دهد، ميتوان گفت چنين انساني معنايي منطقي از زنـدگي بـراي خـود تـدارک ديده است .