چکیده:
طبقه متوسط و با تاکید بیشتر طبقه متوسط جدید از سوی بسیاری از تحلیل گران و جامعه شناسان نحلههای فکری گوناگون به عنوان مهمترین طبقه در تحولات اجتماعی شناخته شده است. طبقه متوسط جدید در ایران بعد از انقلاب به ویژه با سیاستهای اتخاذ شده از سوی دولتهای پس از جنگ، از منظر کمی و کیفی گسترش یافت. از این رو، نوشتار پیش رو برا این پرسش متمرکز شد که جایگاه طبقه متوسط جدید در سال های1384 تا1397 چه تحولی یافته و این تحول چه تاثیری بر رفتار سیاسی این طبقه گذاشته است؟ فرضیه مطرح این بود که در سالهای مورد بررسی، طبقۀ متوسط جدید دچار تغییر و تحول شده، بااین حال این تغییرات روند متناقض داشته به نحوی که در بازه زمانی 14 ساله اخیر موقعیت این طبقه از منظر منظر اقتصادی تضعیف و از جنبه سرمایه فرهنگی تقویت شد و همین امر تقاضای طبقه متوسط را در حوزههای مختلف ازجمله عرصه سیاسی افزایش داد. این فرضیه در چارچوب نظری مورد تاکید که نظریه بوردیو و روش ساخت یابی بود مورد آزمون قرار گرفت و نقش عاملان (طبقۀ متوسط جدید) از یک سو و نقش ساختارها (اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) از سوی دیگر موردتوجه قرار گرفت. به این منظور از روش گردآوری دادهها و بهرهگیری از منابع کتابخانه ای- فضای مجازی استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که ادامه این روند به تعارض پایگاهی طبقه متوسط جدید و کاهش مصرف فرهنگی این طبقه- که عامل تمایز طبقاتی آن از طبقه پایین جامعه است- و درنهایت به رادیکال شدن کنش سیاسی- اجتماعی این طبقه منجر شده است.
The new middle class has been recognized by many analysts and sociologists as the most important class in social change. The new middle class in Iran after the revolution has expanded from a quantitative and qualitative perspective with respect to policies adopted by post-war governments. The following article focuses on the question of what has changed from the position of the new middle class between 2005 and 2016 and How has this development affected the political behavior of this class? The hypothesis is that in the years under review, the new middle class has changed .However, these changes appear to have been inconsistent. Over the past 14 years, the status of this class has weakened in terms of economic capital and strengthened in terms of cultural capital .his hypothesis was emphasized in the theoretical framework that Bourdieu's theory, ie the method of construction, was tested And the role of the agents (the new middle class) on the one hand and the role of the structures (social, economic and cultural) on the other hand were considered. The research method is qualitative and the data collection method is utilization of library-cyberspace resources. The findings show that continuing this trend has led to a conflict between the new middle class base And the decline in the cultural consumption of this class, which is the cause of its class distinction from the lower class of society, has ultimately led to the radicalization of the socio-political action of this class.
خلاصه ماشینی:
تغييرات سرمايه فرهنگي و اقتصادي طبقه متوسط جديد و تأثير آن بر رفتار سياسي اين طبقه در ايران پس از انقلاب (١٣٩٧-١٣٨٤) هومن نيري ١ دريافت : ٩٨/٤/١٢ ابوذر رفيعي ٢ پذيرش : ٩٨/٥/٢٨ 3 عليرضا سميعي اصفهاني چکيده طبقه متوسط و با تأکيد بيشتر طبقه متوسط جديد از سوي بسياري از تحليل گران و جامعه شناسان نحله هاي فکري گوناگون به عنوان مهم ترين طبقه در تحولات اجتماعي شناخته شده است .
ازاين رو، نوشتار پيش رو بر اين پرسش متمرکز شد که جايگاه طبقۀ متوسط جديد در سال هاي ١٣٨٤ تا ١٣٩٧ چه تحولي يافته و اين تحول چه تأثيري بر رفتار سياسي اين طبقه گذاشته است ؟ فرضيه مطرح اين بود که در سال هاي موردبررسي، طبقۀ متوسط جديد دچار تغيير و تحول شده ، بااين حال اين تغييرات روندي متناقض داشته به نحويکه در بازه زماني ١٤ ساله اخير موقعيت اين طبقه از منظر اقتصادي تضعيف و از جنبه سرمايه فرهنگي تقويت شد و همين امر تقاضاي طبقه متوسط را در حوزه هاي مختلف ازجمله عرصه سياسي افزايش داد.
بااين همه تفاوت پژوهش حاضر با ديگر پژوهش هاي صورت گرفته تأکيد بر بازه زماني خاص و استفاده از چارچوب نظري ساخت يابي بورديو و همچنين توجه به پيامدهاي ناشي از روند متناقض کاهش سرمايه اقتصادي و افزايش سرمايه فرهنگي بر رفتار سياسي طبقه متوسط جديد است .
به اين ترتيب شاخص هايي مانند نرخ تورم ، شاخص فلاکت و ارزش پول ملي که با ميزان درآمد واقعي طبقه متوسط جديد در ايران در ارتباط است را مي توان به عنوان شاخص هاي سرمايه اقتصادي از نگاه بورديو در نظر گرفت .