خلاصه ماشینی:
"این مقاله برآن است تا پس از تعریف مرگ در متنهای زرتشتی، سرنوشت روان پرهیزگار را گامبهگام از زمان مرگ، سه شبانهروز پس از مرگ و دادرسی فردی، عبور از پل چینوت، ظهور دئنا، داوری با حضور داوران منصف محکمهی سماوی و تا جایی که روح به سعادت میرسد را ردیابی کند.
در این تحقیق از متنهای مختلف اوستایی(گاتها، هادخت نسک، ویشتاسب یشت، وندیداد)سرچشمههای پهلوی(دادستان دینی، روایت پهلوی، مینوی خرد، بندهش، ارداویرافنامه و روایت امیداشوهستان)و دیگر سرچشمههای فارسی زرتشتی استفاده شده است، تا تصویری روشن از سرنوشت روان پس از مرگ ترسیم شود.
با توجه به برخی دیگر متنهای پهلوی روان پرهیزگار در هنگام جدایی از تن سرشار از شادی بسیار است و همهی این حالتها نتیجهی بینش روحانی و حاصل جمعآوری شایستهایی است که هنگام زندگی دنیوی خود کسب کرده است.
هادخت نسک 3 روان پرهیزگار را در سه شبانهروز پس از مرگ در جایگاه زمین خود در موجی از بیم و امید میبیند، در آن سه شب در کنار سر مینشیند، اشتودگاه سرایان 4 و نیکیگویان است و برآن است که اهورا مزدا که به کام خود بر هرچیز فرمان میراند خواستههایش را به او میدهد.
بندهشن گزارشش را چنین ارایه میکند که در سپیدهدم روز چهارم پس از مرگ دئنا، خود مذهبی یا وجدان فرد پرهیزگار به چهرهی دوشیزهی دوستداشتنی درمیآید که در میان رایحهی بادهای خوشبو و بخارهای معطر ظاهر میشود و اینگونه دئنا به دیدار روح میرود.
پرسش بسیار مهم اینجاست که چهکسی دریافتکنندهی حساب اعمال نیک و گناهان در طول زندگی شخص، دادرسی فردی و درنهایت رستاخیز عظیم است؟در پاسخ به این نکته، دادستان دینی اینگونه تفسیر میکند که وهومن(بهمن)فرشتهی مقرب، گیرندهی حساب اعمال نیک و گناهان فرد است."