چکیده:
تحلیل نشانه- معناشناختی مکتب پاریس به بررسی نحوه ی ارتباط نشانه های زبانی در نظام
گفتمانی و بررسی دو ساختار روایتی و معناشناختی در دو سطح روساخت و ژرف ساخت
می پردازد. این تحلیل نشان می دهد که یک نشانه در ارتباط با سایر نشانه های گفتمانی چه
فرایندی را طی می کند تا دارای معنای خاصی شود. در بررسی روساخت، عناصری مانند
شکل های بیرونی و درونی گفتمان، بعد پویای کلام، نقش فعل های موثر، کنش گران، کنش ها،
ارتباط عناصر در محور جانشینی و هم نشینی، نمودها و ایزوتوپ و مانند آن و در بررسی
ژرف ساخت، مربع معنایی و ارتباط آن با روساخت روایت و نقش معنایی افعال موثر در کلام و
در سطح تعاملی گفتمان، بررسی ابعاد شناختی، حسی- ادراکی و عاطفی، ابزارهای موثر در
تحلیل های نشانه- معناشناختی، به شمار می آیند.
در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی فراهم آمده است کوشیده ایم عناصر معنا ساز را
در رمان سووشون سیمین دانشور مورد بررسی قرار دهیم و نشان دهیم نشانه های گفتمانی از
برایند سه سطح روساخت و ژرف ساخت و تعامل بین گفته پرداز و گفته خوان است که منجر
به شکل گیری معنا می شوند.
خلاصه ماشینی:
وقتی زری به خسرو دروغ میگوید، سعی میکند «نمود» را یعنی مرگ اسب را «بود» یعنی واقعیت جلوه دهد و برای این کار ابتدا باید (بود) یعنی دادن اسب به دختر حاکم نقض شود.
همانگونه که از این نمونهها نمایان است، آنچه که از ابتدا تا انتهای رمان سبب انسجام کلامی شده است دو مفهوم ترس و شجاعت است که در جای جای رمان و در تمام فصول به چشم میخورد و در انتهای رمان در بعد شناختی گفتمان، زری در کشمکشی درونی موفق میشود بر مرض ترس خود پیروز شود و به شجاعت که عنصر وجودی یوسف بوده است، دست یابد.
در این داستان، زری با پشت سر گذاشتن تنشها و با کمک شوش یارهای شناختی ترس را نقض میکند و به شجاعت دست مییابد و برای مرحلهی اقدام و عمل که برپایی تشییعجنازهی یوسف در شهر است، آماده میشود و شجاعت خود را مورد ارزیابی قرار میدهد.