خلاصه ماشینی:
"اما در بارۀ ابن عربی باید گفت بدون شک افکار عرفانی او بسیار پیچیدهاند،شاید بتوان اذعان کرد که در جهان از همه برتر است،هر چند اطلاق جامعیت برای کسی بسیار دشوار است،هر چند بیتردید به عنوان متفکر و عارف اسلامی بزرگترین فردی است که جهان اسلام در این زمینه دارد و بنا بر آگاهی من از جهان مسیحیت ایشان را میتوان با بزرگترین عارف عالم مسیحیت سان خوان دلا کروث (خوان دلا کروس قدیس)1مقایسه کرد و برابری داد.
اما در مورد سان خوان این وجوه تشابه بسیار به چشم میخورند،برای نمونه اکنون در سروههای روحانی و در توضیحات و تفسیرات چگونه میتوان این مسأله را حل کرد؟در این باره دو نقطه نظر وجود دارد که من با آنها موافق نیستم ،و آن چیزی است که اسین پالاسیوس اسلامشناس قرن نوزدهم اسپانیا در بارۀ آن گفت:«بین عرفان مسیحی و عرفان اسلامی تنها وجه تشابه این است که هر دو عرفانی هستند،نه چیزی بیشتر؛زیرا اسلام و مسیحیت هر دو مذهب بسیار متفاوت از هم هستند.
و در جهان اسلام پس از آنها که در سدۀ نوزدهم وجود داشتهاند،این جریان پایان میگیرد مانند سید جمال الدین اسدآبادی-که البته من میدانم او ایرانی است و خویش را افغانی لقب نهاد تا اهل سنت را اغوا کند و ما که آثار او را خواندهایم،میدانیم کیست- و درست اینجا همان جایی است که دوره متفکرین بزرگ تمام میشود،زیرا ایشان میتوانستند مطالب بسیاری را مطالعه کنند و از خیلی منابع بهره ببرند،اما خود را مشغول نوشتن نمیکردند،بلکه تنها پنداشتها و افکار خویش را مینوشتند."