چکیده:
موج انقلابها در کشورهای عربی تاثیر فراوانی بر موقعیت و منافع راهبردی منطقهای ایران داشته است. مهمترین آنها رسیدن این امواج به متحد منطقهای خود یعنی سوریه و در راس آن بشار اسد است. از همان آغاز ناآرامیها، حمایت ایران از نظام سوریه آشکار بود. جمهوری اسلامی ایران با دقت و حساسیت ویژهای تحولات سوریه را دنبال نمود و به عنوان یک بازیگر و قدرت مهم منطقهای، تلاش کرد که در راستای تداوم مناسبات راهبردی با این کشور و نیز حفظ منافع ملی و منطقهای خود، اقدام به اتخاذ مواضع حمایتی از حکومت بشار اسد در سوریه نماید. از این رو، مقالهی حاضر در پی پاسخ به این سوال است که سیاست و موضعگیری جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه متاثر از چه عوامل و الزاماتی بوده است؟ مقاله حاضر ضمن اشاره به ابعاد واقعگرایانهی سیاست خارجی ایران، بر اساس مولفههای هویتی جمهوری اسلامی ایران، به تحلیل مواضع این کشور در قبال بحران سوریه پرداخته است. به طور کلی پژوهش حاضر بر آن است که سیاست خارجی ایران و به ویژه مشارکت آن در جنگ داخلی سوریه نشان دهندهی عملگرایی با هدف حفظ موازنه قدرت و حداکثرسازی امنیت خود در کنار حفظ و بسط هویت انقلابی (از جمله اخلاق مذهبی و ارزشهای هنجاری) بوده است.
خلاصه ماشینی:
نقش هويت در شکل دهي و هدايت سياست هاي جمهوري اسلامي ايران در قبال بحران سوريه سامان محمدي دانشجوي دکتراي روابط بين الملل ، گروه روابط بين الملل ، دانشکده حقوق ، الهيات و علوم سياسي، واحد علوم و تحقيقات ، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران ، ايران 1 مهدي ذاکريان دانشيار گروه روابط بين الملل ، دانشکده حقوق ، الهيات و علوم سياسي، واحد علوم و تحقيقات ، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران ، ايران (تاريخ دريافت ٩٧/٩/١٧- تاريخ تصويب ٩٩/٥/١) چکيده موج انقلاب ها در کشورهاي عربي تاثير فراواني بر موقعيت و منافع راهبردي منطقه اي ايران داشته است .
جمهوري اسلامي ايران با دقت و حساسيت ويژه اي تحولات سوريه را دنبال نمود و به عنوان يک بازيگر و قدرت مهم منطقه اي، تلاش کرد که در راستاي تداوم مناسبات راهبردي با اين کشور و نيز حفظ منافع ملي و منطقه اي خود، اقدام به اتخاذ مواضع حمايتي از حکومت بشار اسد در سوريه نمايد.
براساس اين پارادايم ، مطالعات سياست خارجي ايران نشان ميدهد که در اولويت بندي منافع دولت ، امنيت و توازن قدرت منطقه اي، نسبت به انگيزه هاي ايدئولوژيک بالاتر بوده است (٢٠١٣:٧٣ ,Mearsheimer).
حفظ ژئوپليتيک شيعه از نگاه واقع گرايانه منافع کليدي ايران در سوريه پيش از آنکه ايدئولوژيک باشد ژئوپليتيکي است ؛ جمهوري اسلامي بسيار متفاوت از حکومت سکولار سوريه است ، اما آنها همراه با حزب الله و حماس يک اتحاد طولاني مدت به عنوان بخشي از «محور مقاومت » در مخالف با منافع آمريکا و اسرائيل در منطقه ايجاد کرده اند.