چکیده:
روانشناسی اجتماعی به بررسی رفتار اجتماعی فرد در برابر افراد و گروه ها می پردازد. در روانشناسی اجتماعی موضوعاتی مانند روابط اجتماعی، تعارض و مذاکره برای حل تعارض مطرح میشود. بررسی و تحلیل داستان لهراسب و گشتاسب در شاهنامۀ فردوسی و داستان آخیلوس و آگاممنون در ایلیاد هومر از دیدگاه روانشناسی اجتماعی، فهم بهتری از این دو داستان ارائه میکند. در این پژوهش کوشش شده است با روش توصیفی- تحلیلی و با تمرکز بر مباحث روانشناسی اجتماعی، رفتار آخیلوس و گشتاسب را در برابر آگاممنون و لهراسب مورد تطبیق و تحلیل قرار گیرد و علتهای دشمنی، رفتارهای مشابه و پیامدهای دشمنی آنها بررسی شوند. با تکیه بر بررسی های این پژوهش، علتهای دشمنی در هر دو داستان، خودخواهی طرفین دشمنی، شکستن غرور آخیلوس و گشتاسب و نادیده گرفتن نیازهای آنان بوده است. گشتاسب و آخیلوس در برابر بیاحترامی طرف مقابل، دچار ناکامی شدند و تلاش کردند با پرخاشگری، رفتار انطباقی، اثبات خود و ترک مذاکره ناکامی خود را جبران کنند. همچنین پیامد دشمنی برای گشتاسب و آخیلوس بسیار سنگین بوده است؛ به طوری که گشتاسب فرماندهی سپاه روم ـ دشمن ایران ـ را برای جنگ با ایران بر عهده گرفت و آخیلوس به واسطۀ مادرش جنگ با تروائیان را شعلهور کرد و خود در آن شرکت نکرد؛ تا آخائیان شکست بخورند.
Social psychology examines the social behavior of individuals against individuals and groups. Social psychology are discussed issues such as social relationships, conflict, and negotiation. The study and analysis of the story of Lohrasb and Goshtasb in Ferdowsi's Shahnam and the story of Achilles and Agamemnon in Iliad Homer provide a better understanding of these two stories in terms of social psychology. We have tried to compare the two stories descriptive analysis method, with a focus on behavior of Achilles and Goshtasb in coping with Agamemnon and Lohrasb, and study the causes of hostility, the similar behaviors and the consequences of hostility. Finally, we achieved the responses: Causes of enemity have been egoism of conflict sides, breaking pride of Achilles and Goshtasb and ignoring their needs in both stories. Goshtasb and Achilles have frustration for their opposite disrespect. They have tried to compensate their frustration by aggression, adaptive behavior, proving of themselves and negotiation leave. Enemy outcomes have been also very bad for Goshtasb and Achilles. So that Goshtasb accepted commander of the Roman army- enemy of Iran- to fight Iran and Achilles began the war with the Trojans through his mother, and he did not participate in it, so that the Achaemenians would fail.
خلاصه ماشینی:
نقد روان شناختي داستان لهراسب و گشتاسب در شاهنامه ي فردوسي و آخيلوس و آگاممنون در ايلياد هومر يوسف علي بيرانوند١، قاسم صحرائي *٢، علي حيدري ٣، محمدرضا حسني جليليان ٤ ١.
بررسي و تحليل داستان لهراسب و گشتاسب در شاهنامه ي فردوسي و داستان آخيلوس و آگاممنون در ايلياد هومر از ديدگاه روان شناسي اجتماعي، فهم بهتري از اين دو داستان ارائه ميکند.
در اين پژوهش ، کوشش شده است با روش توصيفي ـ تحليلي و با تمرکز بر مباحث روان شناسي اجتماعي، رفتار آخيلوس و گشتاسب دربرابر آگاممنون و لهراسب مورد تطبيق و تحليل قرار گيرد و علت هاي دشمني، رفتارهاي مشابه و پيامدهاي دشمني آن ها بررسي شود.
ضرورت و اهميت تحقيق بررسي تطبيقي دو داستان لهراسب و گشتاسب و آخيلوس و آگاممنون از نظرگاه روان شناسي اجتماعي انگيزه هاي دشمني، رفتار شخصيت ها و پيامدهاي دشمني را در هر دو داستان آشکار ميکند.
پژوهش حاضر از اين نظر که داستان دشمني لهراسب و گشتاسب و آخيلوس و آگاممنون را از نظر روان شناسي اجتماعي بررسي ميکند، از تازگي و اهميت خاصي برخوردار است .
نتيجه شباهت دو داستان لهراسب و گشتاسب در شاهنامه ي فردوسي و داستان آخيلوس و آگاممنون در ايلياد هومر، به خصوص از نظر علل تعارض و دشمني، رفتارهاي طرفين داستان با هم و پيامدهاي دشمني آن ها، به گونه اي است که ميتوان آن ها را از ديدگاه روان شناسي اجتماعي بررسي و تحليل کرد.
واکنش گشتاسب و آخيلوس دربرابر لهراسب و آگاممنون ابتدا مذاکره بوده است .